ông ra lệnh cho các kỹ sư nghiên cứu những vết tích về dự định đào kênh
Xuy-ê của thời cổ đại và xây dựng quy hoạch công trình đào kênh để sau
này tiến hành. Chúng ta biết rằng Na-pô-lê-ông đã viết thư hứa giúp đỡ
hoàng đế Mi-đo-rơ (ở phía nam ấn Độ) lúc đó đang chiến tranh chống
người Anh. Ông ta cũng dự định đặt quan hệ và ký hiệp ước liên minh với
vua Ba Tư. Cuộc kháng cự vấp phải ở A-crơ, những tin tức đáng lo ngại về
những cuộc nổi dậy của các làng Xi-ri ở hậu phương của Na-pô-lê-ông,
giữa En A-rích và A-crơ, và nhất là việc không thể kéo dài hơn nữa tuyến
đường giao thông hiện đã kéo dài một cách rất nguy hiểm vì không có viện
binh mới, tất cả những tình hình đó đã đập tan cái mộng ổn định nền thống
trị Pháp trên đất nước Xi-ri của Na-pô-lê-ông.
Cuộc rút lui còn gay go hơn cuộc tiến công nhiều, vì lúc đó đã vào
cuối tháng 5 và tháng 6, cái mùa nóng bức ghê người, không sao chịu nổi
đang sắp tới. Bao giờ cũng vậy, Bô-na-pác không ngần ngại gì không trừng
phạt tàn nhẫn các làng Xi-ri mà ông ta cho là cần phải trừng phạt.
Một điều đáng chú ý là viên tướng tổng chỉ huy này đã cùng chịu
đựng với quân lính mọi nỗi gian khổ trên con đường rút lui dài dặc đó,
không hề dành cho bản thân mình, cũng như tướng tá của mình, dù ở cấp
bậc cao nhất, một chút ưu tiên nào. Bệnh dịch hạch vẫn hoành hành, ngày
càng dữ dội hơn. Người ta bỏ lại tại chỗ những người mắc bệnh ấy, chỉ
mang theo những thương binh và những bệnh binh khác. Bô-na-pác đã hạ
lệnh cho mọi người xuống ngựa để nhường cho thương binh, bệnh binh.
Sau khi lệnh đó ban ra người giám mã, tưởng rằng đối với vị tướng tổng chỉ
huy thì được miễn, nên hỏi Bô-na-pác sẽ dành lại con ngựa nào, Bô-na-pác
nổi giận vừa quất roi ngựa vào giữa mặt người giám mã vừa hét lên: "Tất
cả đi bộ, đ... mẹ ...! Ta là người đầu tiên! Anh không biết thế nào là mệnh
lệnh à? Cút đi!...".
Do những cơn nổi khùng như vậy, binh lính lại càng mến Na-pô-lê-
ông hơn; và trong những ngày trở về già của họ, họ thường hay nhớ đến
Na-pô-lê-ông với những nét tương tự như vậy hơn là những chiến công và
những cuộc chinh phục của ông ta. Bô-na-pác rất biết điều đó và không bao
giờ do dự trong những trường hợp tương tự. Trong số những người quan sát
