giao của Viện Đốc chính. Tan-lây-răng cung cấp cho Bô-na-pác rất nhiều
tài liệu quý báu và xúc tiến mạnh mẽ công việc. Tướng Bô-na-pác rất tin
tưởng vào tài trí minh mẫn của nhà chính trị này, coi như một triệu chứng
tốt khi Tan-lây-răng ngỏ ý quyết tâm giúp mình. Lần này, Tan-lây-răng thật
thà và công khai làm việc cho Bô-na-pác. Phu-sê cũng đã làm như vậy. Là
bộ trưởng công an dưới thời Viện Đốc chính, Phu-sê định tâm vẫn giữ chức
đó dưới thời Bô-na-pác. Như Bô-na-pác đã biết, Phu-sê có một điểm rất
quý là hắn rất lo cho tính mệnh hắn nếu dòng họ Buốc-bông trở lại. Nguyên
là người phái Gia-cô-banh chủ trương khủng bố và đã biểu quyết hành hình
Lu-i XVI, nên hình như Phu-sê có đủ bả đảm không đem bán chủ mới của
hắn cho bọn Buốc-bông. Những công việc của Phu-sê đã được chấp nhận.
Bọn tài chủ lớn và bọn nhà thầu công khai cấp tiền cho Na-pô-lê-ông. Cô-
lô, chủ nhà băng, đã mang đến một lúc 500.000 phrăng và hình như người
chủ tương lai của nước Pháp thấy rằng lúc này việc đó không có gì đáng
chê trách nên ông ta đã rất vui lòng lấy số tiền ấy, vì nó sẽ rất có ích trong
một công việc nguy hiểm như thế này.
Trong không khí rạo rực hầm hập của ba tuần lễ rưỡi đã trôi đi, kể từ
lúc về tới Pa-ri đến cuộc đảo chính, Bô-na-pác tiếp rất nhiều người và lúc
này, qua câu chuyện của họ, Bô-na-pác đã rút ra được những nhận xét quý
báu cho sau này. Hình như hầu hết mọi người (trừ Tan-lây-răng) đều cho
rằng cái anh lính thâm niên ấy, gã quân nhân xuất sắc nhưng thô bạo ấy,
mới 30 tuổi đã thắng nhiều trận, đã hạ được nhiều thành quách, đã làm lu
mờ tất cả các vị tướng khác, song lại chẳng am hiểu gì mấy về chính trị, về
dân sự và họ đều cho rằng điều khiển Bô-na-pác cũng chẳng khó khăn gì.
Đến lúc kết thúc màn kịch, những người hay kháo chuyện và những người
giúp việc của Bô-na-pác đã thấy ở Bô-na-pác một con người khác hăn. Vả
lại. Bô-na-pác đã làm tất cả những gì có thể làm được nhằm làm cho người
ta hiểu lầm ông ta trong những tuần lễ nguy hiểm đó. Con sư tử chẳng thèm
nhe nanh, thò vuốt quá sớm. Sự giả đò nhẹ dạ, thật thà, bộ chộp, ngây ngô,
thậm chí kém thông minh nữa mà Bô-na-pác đã tạo thành một thứ chiến
thuật đang được thử thách ấy đã được sử dụng một cách rộng rãi suốt trong
