nửa đầu Tháng Sương mù năm 1799 và đã thu được kết quả mĩ mãn.
Những tên nô lệ ngày mai coi người chủ tương lai của chúng như một công
cụ tốt tình cờ mà có. Bọn chúng cũng chẳng giấu giếm điều đó. Còn Bô-na-
pác thì lại biết rằng những ngày cuối cùng đang trôi qua và trong những
ngày này những kẻ ấy vẫn còn có thể nói chuyện ngang hàng với mình; Bô-
na-pác cũng còn biết rằng cứ để cho chúng tin như vậy là một điều quan
trọng đến mức nào. Nhưng, cũng như bất cứ bao giờ, trong việc này, Bô-
na-pác vẫn là người chỉ huy trưởng, đưa ra những huấn lệnh để chỉ đạo cái
kế hoạch đã được tiến hành. Trong những tuần lễ chuẩn bị đó, Bô-na-pác
xử sự khôn khéo, tài tình đến nỗi không những quân đội, mà cả thợ thuyền
vùng ngoại ô lúc đầu cũng tưởng rằng cái việc đã rồi đó là một cuộc đảo
chính của phe tả cứu nền Cộng hoà khỏi tay bọn bảo hoàng. "Đó là vị
tướng của Tháng Hái nho, người đã trở về để cứu nền Cộng hoà!". Người ta
đồn đại như vậy (và đó cũng là cái chuyện mà Bô-na-pác tìm cách đặt ra)
trước và sau cuộc đảo chính.
Cuộc đảo chính này đã mang lại cho Bô-na-pác uy quyền tuyệt đối và
thường được gọi tắt là ngày 18 Tháng Sương mù (ngày 9 tháng 11) mặc dù
nó chỉ mới bắt đầu từ ngày 18 và hành động quyết định lại xảy ra ngày hôm
sau, tức là ngày 10 tháng 11 năm 1799.
Công việc tiến hành cực kỳ thuận lợi không những chỉ vì có hai viên đốc
chính (Xi-ay-ét và Rô-giê Đuy-cô-ê) và thứ tư (Mu-lanh) đã bị Phu-sê - con
người vô cùng gian ngoan và xảo quyệt, định tâm nhân cuộc đảo chính này
giành lấy ghế bộ trưởng công an - lừa phỉnh và gạt gẫm (có lẽ việc này
không có). Chỉ còn lại Ba-ra, tự đắc cho rằng người ta sẽ chẳng làm được
việc gì nếu không có mình và giữ thái độ chờ đợi. ở Hạ nghị viện và
Thượng nghị viện, nhiều nghị sĩ có thế lực đã đánh hơi thấy âm mưu này và
cũng có thể một vài người đã biết rõ; nhiều người khác chỉ biết lơ mơ,
nhưng có thiện cảm, vì họ cho rằng rốt cuộc đây chẳng qua chỉ là một sự
thay đổi nhân vật mà thôi.
Ngày 18 tháng sương mù 1799
