II
Đoàn Thị Sát
C
onakry, thủ đô của xứ Guinée thuộc Pháp, là một thành phố rất đáng
yêu. Đó là khu dân cư lớn nhất trên bờ biển. Ở đấy có nhiều người da trắng,
nhất là người Pháp và người Anh.
Nhưng vào lúc xảy ra các sự kiện làm nên cốt chuyện này, nơi ấy chưa đạt
tới mức hưng thịnh và chỉ là một khu cư ngụ lớn mà thôi.
27 tháng Mười một là ngày hội ở Conakry. Theo lời mời của viên toàn
quyền Henrry Valdonne, dân chúng đã tụ tập trên bờ biển, chuẩn bị chào đón
nồng nhiệt các vị khách tiếng tăm sẽ vào bờ từ chiếc tàu Touat.
Các nhân vật có thế lực làm xôn xao cả thành phố Conakry là thành viên
của đoàn thị sát được chính quyền trung ương cử đi nghiên cứu vùng
Soudan, còn gọi là “Thòng lọng Niger”.
Mấy tháng trước, khi thảo luận về các vấn đề thuộc địa, Viện dân biểu đã
chia thành hai phe bằng nhau về mặt số lượng, do hai đối thủ không khoan
nhượng cầm đầu.
Một người tên là Barsac, một người tên là Baudrières. Barsac đẫy đà,
bụng hơi phệ, có bộ râu dài đen mịn. Ông là người miền Nam, xứ Provence,
vui tính, khả ái và có giọng nói oang oang. Ông được trời phú cho nếu như
không phải là tài hùng biện thì ít ra cũng là thói dài dòng văn tự. Baudrières
là đại biểu của một tỉnh ở miền Bắc, gầy gò, vụng về, có khuôn mặt khô
khan và bộ râu mép thưa thớt điểm tô cho đôi môi mỏng. Ông kín đáo và
trông có vẻ buồn.
Từ lâu cả hai vị dân biểu này đã hiến thân cho các vấn đề thuộc địa và cả
hai đều rất có uy tín. Nhưng các lập luận kiên tâm của họ rất ít khi đưa đến
những kết luận giống nhau. Nếu Barsac trình bày quan điểm của mình về
một vấn đề nào đó thì Baudrières sẽ nói ngược lại là cái chắc.