người ta vẫn bảo, và đương nhiên, gã hẳn phải có lý do của mình, mà thật
ra là không, ai cũng có lý do lẩn trốn nhưng gã thì, tôi thề đấy, có vẻ gian tà
đến mức chỉ nghĩ đến điều gã có thể che đậy tóc trên đầu ta đã nhất tề dựng
dậy. Các bạn có hiểu ý tôi không nhỉ? Thêm vào đó gã cứ luôn miệng cười
với tôi và không có chuyện dân Đen cho trẻ con vào bánh mì mà gặm, tất
cả chỉ là tin đồn thổi Orléans, nhưng tôi luôn có cảm tưởng mình làm gã
thèm rểu dãi và ở châu Phi họ dầu gì cũng ăn thịt người chứ không phải
vừa, ai mà tước mất của họ điều đó được. Khi tôi đi qua cạnh gã, gã níu tôi
lại, cho tôi ngồi vào lòng và bảo gã cũng có một thằng con trai trạc tuổi tôi,
gã đã làm quà cho nó một bộ sưu tập vũ khí cao bồi mà tôi hằng ao ước.
Đúng là đồ rác rưởi, thật. Có lẽ cũng có phần thiện nơi gã, như nơi tất cả
mọi người khi ta lục lọi, nhưng gã làm răng tôi gõ lập cập với đôi con mắt
nhìn chả lần nào cùng chiều với lần nào. Chắc gã cũng biết thế, vì có lần gã
còn mang cho tôi hạt hạnh nhân, dối trá thành thần đến thế là cùng. Hạt
hạnh nhân thì nghĩa lý gì cơ chứ, nhiều lắm một quan chứ mấy. Nếu gã
tưởng nhờ đấy mà kiếm thêm một người bạn thì gã nhầm to, cứ tin tôi đi.
Tôi kể chi tiết này ra vì chính trong hoàn cảnh chả liên quan gì đến ý muốn
của tôi ấy mà tôi lần thứ hai nổi cơn bạo lực.
Ông N’Da Amédée thường đến đọc thư cho madame Rosa chép vào
Chủ nhật. Chủ nhật thì các bà không đi làm ăn, đó là ngày xả hơi, trong nhà
thường xuyên có một hai bà đến đón con đi dạo mát công viên hay mời
chúng đi ăn trưa. Tôi phải nói rằng nhiều lúc phụ nữ tự thân vận động là
những bà mẹ tốt mĩ mãn trần đời, vì điều đó giúp họ nguôi nỗi khách hàng,
với lại đứa trẻ cho họ một tương lai. ừỪthì nhiều bà kệ thây bạn thật, hẳn
nhiên rồi, và ta không bao giờ còn nghe nói về họ nữa, nhưng điều đó
không chứng tỏ được họ chưa ngỏm củ tỏi hay không có lý do gì. Đôi khi
tận trưa hôm sau họ mới trả con về vì muốn được ở cạnh chúng càng lâu
càng tốt trước khi trở lại chỗ làm. Hôm ấy, ở nhà vậy là chỉ còn những đứa
thường trú, tức chủ yếu có tôi và Banania, cái thằng từ một năm nay không
trả tiền trọ mà vẫn nhơn nhơn và tự nhiên như ở nhà mình. Có cả Moïse
nhưng nó đang chờ chực được đón về một gia đình Do Thái vốn chỉ còn
