Trong lần gần cuối đến đây, tình cờ tôi lại diễn thuyết cho các chuyên gia tài
chính Pháp về những ý tưởng của cuốn sách này và khái niệm da thịt trong
cuộc chơi tại một phòng hội nghị ở bảo tàng này. Tôi phát biểu ngay sau
người tuy có diện mạo (và tính cách) khá tương đồng với những nhân vật
được khắc họa trong những bức tượng vùng Lưỡng Hà xa xưa nhưng lại là
một điển hình cho sự vắng mặt của da thịt trong cuộc chơi: cựu Chủ tịch
Cục Dự trữ Liên bang Mỹ, Ben Bernake. Nhân lúc nói đến chuyện rằng cách
đây gần 4.000 năm, loài người chúng ta còn tinh tế hơn với những việc như
thế này, và rằng di tích cho thấy điều đó chỉ cách nơi tôi đang phát biểu
khoảng 100 mét, tôi đã đố khán giả đoán xem tôi đang nói đến cái gì. Và tôi
không khỏi thất vọng khi không một ai trong phòng biết, dù rằng giới tài
chính Pháp vẫn nổi tiếng vì có nền văn hóa cao. Không một ai biết đến điều
gì khác về Hammurabi ngoại trừ rằng ông là một nhân vật nào đó có can dự
vào cuộc chơi địa chính trị vùng Lưỡng Hà, cũng không ai nghi ngờ mối liên
hệ của ông với da thịt trong cuộc chơi và trách nhiệm của các lãnh đạo ngân
hàng.
Bảng 1 trình bày sự phát triển của các nguyên tắc đối xứng từ thời
Hammurabi trở về sau. Chúng ta hãy cùng tham khảo.
BẢNG 1: QUÁ TRÌNH TIẾN HÓA CỦA SỰ ĐỐI XỨNG VỀ ĐẠO
(Nguồn: Taleb và Sandis, 2016)
