may thiệt mạng, tôi sẽ hy sinh tầng dưới của Hình 6 cho lợi ích của một tầng
cao hơn.
Lòng dũng cảm theo lý tưởng của Hy Lạp mà Aristotle đã kế thừa từ Homer
(và được Solon, Pericles, và Thucydides truyền tải) chưa bao giờ là một
hành động ích kỷ cả:
Lòng dũng cảm là khi bạn hy sinh lợi ích bản thân vì sự sinh tồn của một
tầng cao hơn bạn.
Lòng dũng cảm ích kỷ không phải là dũng cảm. Một con bạc ngu ngốc
không thực hiện hành động dũng cảm, đặc biệt là khi anh ta đang đánh bạc
bằng túi tiền của người khác hay anh ta cần phải nuôi gia đình
LÝ TRÍ, MỘT LẦN NỮA
Chương cuối này đã đưa ra một cách trình bày khác về tính lý trí xét từ góc
độ các quyết định thực tế, chứ không phải những gì chúng ta gọi là “niềm
tin,” bởi niềm tin có thể được điều chỉnh để thuyết phục chúng ta tránh xa
những điều có thể đe dọa đến sự tồn tại của hệ thống. Nếu nó cần đến sự mê
tín, thì không những hoàn toàn không có bất cứ một sự vi phạm nào đối với
các tiên đề về lý trí, mà việc cản đường nó còn là phi lý trí nữa kia. Nếu mê
tín là điều cần thiết để đáp ứng tính ergodic, thì hãy cứ để như vậy.
Chúng ta hãy quay lại với Warren Buffet. Ông không kiếm về hàng tỉ đô-la
bằng các phân tích chi phí-lợi ích; ông chỉ đơn giản là thiết lập một cơ chế
gạn lọc cấp cao, và nắm lấy những cơ hội vượt qua được ngưỡng giới hạn
đó. “Sự khác biệt giữa người thành công và người thật sự thành công là
người thực sự thành công nói khôngvới hầu hết mọi thứ,” ông nói. Tương
tự, cơ chế tổ chức trong con người chúng ta có lẽ đã được điều chỉnh để “nói
không” với rủi ro đuôi. Có vô vàn cách kiếm tiền mà không phải chấp nhận
rủi ro đuôi. Có vô vàn cách để giải quyết các vấn đề (ví dụ, cung cấp thực
phẩm cho cả thế giới) mà không cần đến những công nghệ phức tạp kéo theo
sự mong manh cùng với khả năng chưa biết về nổ tung phần đuôi. Hễ khi
