phần tác hại bạn phải gánh chịu lại không trực tiếp ảnh hưởng đến anh ta.
Tất nhiên, những lời khuyên như vậy thường là không mời mà đến. Sự bất
đối xứng xuất hiện khi những lời khuyên đó được vận dụng vào bạn chứ
không phải vào người đưa ra lời khuyên – có lẽ anh ta đang định bán cái gì
đó cho bạn, hoặc muốn bạn cưới con gái anh ta, hay tuyển dụng con rể anh
ta vào làm việc.
Cách đây mấy năm, tôi nhận được một lá thư từ một người làm nghề đại
diện tác giả
. Nội dung thư rất rõ ràng, bao gồm mười câu hỏi kiểu như:
“Ông có thời gian để xử lý hết các yêu cầu không?“ hoặc “Ông có thể tự
mình xoay xở việc tổ chức cho các chuyến đi không?” Ý chính ở đây là
người đại diện tác giả sẽ làm cho cuộc sống của tôi trở nên thoải mái hơn,
tạo điều kiện để tôi nghiên cứu hay theo đuổi bất kỳ thứ gì tùy ý (như tìm
hiểu sâu hơn về nghề làm vườn, sưu tập tem, di truyền học vùng Địa Trung
Hải, hay các công thức của món mỳ đen), bởi gánh nặng của những chuyện
lặt vặt sẽ do người khác đảm nhiệm. Mà không phải bạ đại diện tác giả nào
cũng được: chỉ anh ta mới có thể đảm đương nổi tất cả những việc đó; anh ta
là người đọc sách và vì thế có thể đi guốc trong bụng giới trí thức (khi ấy tôi
vẫn chưa thấy bị xúc phạm khi bị gọi là trí thức). Cũng như đối với tất cả
những người chẳng ai mời cũng lên tiếng khuyên nhủ khác, tôi ngửi thấy
mùi lừa đảo: trong toàn bộ lá thư, không chỗ nào anh ta không nói cho tôi
biết rằng điều đó là “tốt cho tôi.”
Nhưng như một kẻ khờ, tuy không tin vào những lập luận kia, rốt cuộc tôi
vẫn làm việc với anh ta, để anh ta thu xếp một buổi giao lưu ở nước ngoài,
cũng là nơi anh ta đang sinh sống. Mọi việc diễn ra ổn thỏa cho đến sáu năm
sau, tôi nhận được một bức thư từ cơ quan thuế vụ của đất nước đó. Tôi liên
lạc ngay với anh ta để hỏi xem những công dân Mỹ tương tự tôi từng thuê
anh ta có gặp phải chuyện xung đột về thuế như vậy không, hay liệu anh ta
có nghe đến những trường hợp tương tự chưa. Anh ta phản hồi ngay nhưng
với giọng cụt ngủn: “Tôi không phải là luật sư thuế của ông” – và không hề
