cho tôi biết xem liệu những người Mỹ khác từng thuê anh ta vì như thế “tốt
cho họ” có gặp phải vấn đề tương tự hay không.
Thực ra, trong khoảng vài chục trường hợp tương tự mà tôi có thể nhớ được,
kết quả chung cuộc thường là những gì được vẽ vời rằng tốt cho bạn trên
thực tế lại không hẳn tốt cho bạn, nhưng chắc chắn là tốt cho bên kia. Trên
cương vị một nhà giao dịch, bạn học được cách nhận biết và đối xử với
những người chính trực – tức những người cho bạn biết rằng họ có thứ
muốn bán bằng cách giải thích rằng giao dịch này được thực hiện vì lợi ích
của chính họ – bằng những câu hỏi như: “Anh có lợi ích gì ở đây không?”
Bằng mọi giá, hãy tránh xa những kẻ tiếp cận bạn để quảng bá cho sản phẩm
nào đó nhưng lại ngụy trang mục đích ấy bằng những lời khuyên. Thực ra,
câu chuyện về món thịt rùa là một ví dụ điển hình cho lịch sử giao dịch của
con người.
Tôi từng có thời gian làm việc cho một ngân hàng đầu tư uy tín của Mỹ,
được gọi là “giày trắng” vì các cộng sự trong ngân hàng đều tham gia vào
các câu lạc bộ chơi golf dành cho giới quý tộc sơ khai vốn rất kén thành
viên, và ở đó họ thường đi giày trắng để chơi golf. Ở những doanh nghiệp
như vậy, họ nuôi dưỡng, đề cao, và bảo vệ hình ảnh về đạo đức và tính
chuyên nghiệp. Nhưng công việc của những người bán hàng này (thực ra, tất
cả họ đều là nam giới) trong những ngày họ đi giày đen là “xả bớt” số hàng
tồn kho mà các nhà giao dịch bị “nhồi nhét,” nghĩa là số chứng khoán mà họ
đang thừa mứa trong sổ sách và cần phải loại bỏ bớt để giảm hồ sơ rủi ro
xuống. Không thể bán lại cho các hãng khác bởi các nhà giao dịch chuyên
nghiệp, thường là những người không chơi golf, sẽ ngửi thấy mùi hàng tồn,
và điều đó sẽ đẩy giá đi xuống. Vậy là họ phải bán cho một vài khách hàng
nào đó. Một số nhà giao dịch áp dụng cơ chế “điểm” (phần trăm) cho đội
ngũ bán hàng, hiểu nôm na là hoa hồng, và tiền hoa hồng tăng tỉ lệ thuận với
mong muốn tống khứ những cổ phiếu dư thừa của nhà giao dịch. Người bán
hàng mời khách hàng đi ăn, mua tặng họ loại rượu đắt tiền (thường sẽ là loại
có vẻ đắt nhất trong thực đơn của nhà hàng), và tuy phải bỏ ra hàng nghìn
