SỰ THẬT - LÒNG DŨNG CẢM
Những người Avar kể chuyện. Đời này sang đời khác, Sự Thật và Giả
Dối luôn đi cạnh nhau. Đời này sang đời khác, chúng tranh cãi nhau xem ai
cần hơn, có ích hơn, mạnh hơn. Giả Dối nói - Ta, Sự Thật cũng nói - Ta.
Cuộc tranh cãi vẫn chưa chấm dứt.
Một lần, cả hai quyết định đi khắp thế gian nhờ mọi người phân xử. Giả
Dối chạy lên trước theo những con đường nhỏ ngoằn ngoèo, gặp khe nào
cũng dòm, gặp lỗ nào cũng ghé mũi ngửi, hang hốc nào cũng chui vào. Sự
Thật hiên ngang ngẩng cao đầu, chỉ đi theo những con đường rộng thẳng.
Giả Dối luôn miệng cười hô hố, còn Sự Thật thì ra chiều tư lự, đăm chiêu.
Cả hai đã đi qua nhiều con đường, nhiều thành phố làng mạc, gặp gỡ vua
chúa, nhà thơ, quan tòa, thương nhân, gặp các người coi tử vi, gặp thường
dân. Ở đâu có Giả Dối xuất hiện, ở đấy nhiều người cảm thấy dễ chịu, thoải
mái. Họ nhìn vào mắt nhau, cười cười, nói nói, nhưng chính lúc đó họ đang
lừa nhau. Và họ cũng biết là họ lừa nhau. Nhưng không sao, họ đều cảm
thấy thế là thường tình, và họ chẳng dè dặt gì khi lừa nhau và nói dối.
Đến khi Sự Thật xuất hiện thì nhiều người mặt mày bỗng ủ ê, họ tránh
nhìn vào mắt nhau, cúi gầm mặt xuống. Họ cầm lấy dao găm (vì để giành
Sự Thật về phía mình), người bị lăng mạ xông tới đánh kẻ lăng mạ, người
mua đánh người bán, bần dân đánh lãnh chúa, lãnh chúa đánh đế vương,
chồng đánh chết vợ và nhân tình của cô ta. Máu chảy khắp nơi.
Bởi vậy đa số người nói với Giả Dối:
- Đừng bỏ chúng tôi! Anh là bạn tốt nhất của chúng tôi. Với anh, chúng
tôi cảm thấy dễ sống hơn bao nhiêu! Còn anh, Sự Thật, anh chỉ làm chúng
tôi lo lắng. Anh bắt chúng tôi phải nghĩ, phải đau đớn, phải đấu tranh.
Chẳng lẽ số chiến sĩ trẻ trung, số nhả thơ, hiệp sĩ chết vì anh còn quá ít sao?
- Anh thấy chưa, - Giả Dối nói với Sự Thật, - Tôi cần hơn, hữu ích hơn
đối với mọi người. Chúng ta đã đi qua bao nhà mà đâu đâu người ta cũng
đón tôi chứ không phải anh.
