ĐAGHEXTAN CỦA TÔI - Trang 320

chân vào ruộng của tao cũng phải coi chừng nữa là!”
Mỗi làng đều có phép tắc riêng của mình. Nhưng ở đâu cũng vậy, tội chịu
phạt nặng nhất là tội làm hỏng ruộng, hỏng đất.
Xin nói thêm là lịch sử miền núi chúng tôi cuối cùng cũng đã trừng phạt
nghiêm khắc đối với những kẻ đã âm mưu dày xéo mảnh đất Đaghextan.
Tôi còn nhớ mẹ tôi đã từng kể lại:
“Khi vua Iran là Nađir bị đại bại tại miền núi Đaghextan thì, để thỏa
thuận những điều kiện hòa bình, để thương lượng với vua Iran, những
người dân miền núi đã cử một ông già thọt chân xấu xí, nghèo khổ nhất đi
và đặt ông ngồi lên một con la quặt quẹo, ốm yếu.
- Chẳng lẽ người Avar không tìm được ai giầu sang, tử tế hơn ông để đề
cử tới gặp ta sao?
- Những người giàu có, oai vệ ở nước ta còn hàng vạn, hàng nghìn, - ông
già miền cao trả lời, -nhưng những người quan trọng ấy đang bận làm
những việc quan trọng hơn. Họ quyết định rằng để gặp người như Ngài chỉ
cần ta đi là đủ.
- Con la của ông bao nhiêu tuổi rồi? - Nhà vua định nói đùa
- Định tuổi của vua và của lừa là việc rất khó, - ông già đáp
- Ai là chủ tướng của ông? - kẻ ngoại bang hỏi
- Đây, kìa là những tướng soái của chúng tôi, - ông già bình thản đáp rồi
khoát rộng tay chỉ ra phía những vách đá và ngọn núi cao vút xung quanh,
ra phía những cánh đồng và nghĩa địa. - Đó là những cái đã chỉ đường cho
chúng tôi tiến về phía trước.
- Điều kiện ông đưa ra là thế nào?
- Chỉ có một điều kiện: Đất của người vùng cao hãy để yên lại cho người
vùng cao, còn về phần Ngài xin quay lại cho chúng tôi xem lưng, cái đó