của cha ông. Và mỗi tiếng chim kêu - là một bài ca chiến đấu.
Tôi biết rằng đây là một câu chuyện cổ tích đẹp, một chuyện tưởng tượng
ra. Người ta muốn trong cuộc đời thật đã có những chuyện như thế. Nhưng
tôi cũng biết một người dân Anđi đã nói với anh chàng đứng ở nơi thật cao
như thế này:
- Đến cả chim ưng lúc muốn thành người cũng phải đậu xuống đất. Vậy
thì anh hãy tụt từ trên cao xuống đi. Ai ai cũng đều sinh ra ở dây, dưới đất
này. Chúng ta được gọi tên là dân vùng cao cũng bởi vì chúng ra là người
của núi rừng, người của đất. Còn trong truyện cổ tích, trong các bài ca thì
cứ để cho con người bay. Miền chúng tôi ưa dùng từ “bay”. Kỵ sĩ phi nhanh
như bay. Bài ca bay đi bốn phương…Phần lớn các bài ca của chúng tôi là
bài hát về chim ưng.
Nhiều lần tôi bị phê bình là trong cái bài thơ tôi đã nhắc đến chim ưng
quá nhiều. Biết làm thế nào được nếu loài chim này tôi thích hơn hết thảy
các loài chim khác. Chúng bay rất xa và rất cao, trong khi đó các loài chim
khác chỉ biết thích thú kêu lên, xúm quanh đống hạt kê. Tiếng kêu của nó
vang xa rành rẽ. Các loài chim khác chỉ vừa thấy khí lạnh phảng phất là đã
bỏ Đaghextan mà bay tới miền xa lạ. Còn chim ưng thì dù thời tiết thế nào,
dù đạn bắn đe dọa chúng ra sao, chúng cũng không rời những đỉnh cao thân
thuộc.
Chim ưng chẳng có nơi nghỉ ngơi, các loài chim khác lúc nào cũng ru rú
dưới đất, nhảy từ mái nhà này sang mái nhà khác, từ ống khói này sang ống
khói khác, từ thửa ruộng này sang thửa kia. Khe núi nào quá nhỏ, ở miền
chúng tôi gọi là khe “tổ chim”. Những vách đá nào sừng sừng cao nghiêm
chúng tôi gọi là “vách chim ưng”
Mỗi người khi sinh ra còn chưa phải là người. Chim bay trên trời đâu
phải là chim ưng cả.
CHIM ƯNG NÚI
