thay. Chúa lúc đầu tin lời ấy, bèn bãi Tuấn mà triệu tập Anh. Gặp lúc Anh
đi săn xa vắng, mươi ngày không về, chúa giận, bèn cho Nguyễn Cửu Kiêu
thay trấn. Đến lúc Anh đi săn về, nghe biết việc ấy thất vọng to, lại cho
người đến hỏi Lý Minh. Lý Minh mật viết thư cho Anh, nói rằng: "Kiêu là
người hèn nhát, nếu quân Trịnh đến nơi, Kiêu tất chạy trước, nhân thế mà
mưu, thế nào cũng xong việc". Anh mừng, làm thư sai người đi nộp lòng
thành với chúa Trịnh. Quân Trịnh quả đến nơi, bắn súng làm hiệu, không
thấy Anh đến. Người nhà Trịnh ngờ, bèn lui quân về.
Ất Hợi Hy Tông năm 22, mùa đông, Thần Tông Hoàng Đế mới nối ngôi
chúa. Anh phát binh làm phản: đắp lũy Câu Đê làm kế cố thủ, và bày thủy
quân ở cửa biển Đà Nẵng, để chống quân chúa. Phạm ngầm về đem tình
trạng làm phản tâu lên. Chúa triệu Tôn Thất Khê đến, khóc bảo rằng: "Anh
bất hiếu, bất trung, tội cần phải đánh. Cháu đương lúc tang cha, cầm dao
giết người cùng máu, lòng thực bất nhẫn; và vì cớ một người mà hại đến
nhân dân, cũng là điều mà người nhân đức phải tránh! Cháu muốn nhường
ngôi, cho yên mối tranh giành. Chú thế nào?" Khê tâu rằng: "Tội Anh, tôi
không thể tha được, thần, người cùng giận, há nên ẩn nhẫn để hại nghĩa cả.
Tôi xin lấy chính nghĩa dứt tình, để tỏ phép nước". Chúa gạt nước mắt, làm
theo lời ấy. Chúa sai Bùi Hùng Lương, Tống Triều Phương đem thủy quân
tiến đến vụng Trà Sơn; Tôn Thất Yên, Tống Văn Hùng lĩnh bộ binh tiến
đến lũy Câu Đê. Hai đường giáp đánh. Gặp Cai đội bộ binh Dương Sơn
(không nhớ họ) cùng Tôn Thất Tuyên đem quân đi đường tắt đến Quảng
Nam. Dương Sơn vào doanh trước, lấy được "sổ đồng tâm", Tuyên đến sau,
phóng hỏa đốt trại. Anh sợ, chạy theo cửa biển Đại Chiêm trốn đi. Tuyên
đuổi theo, bắt được, đóng gông, giải về kinh. Anh phục xuống sân, kêu
khóc. Chúa còn do dự, không nỡ giết. Khê cùng chư tướng nói rằng: "Anh
phản nghịch tội to! Nên cứ phép nước làm tội, để răn kẻ loạn tặc". Chúa
bèn nghe. Anh cúi đầu chịu giết. Chúa lại sai Khê chiếu các tên trong "sổ
đồng tâm", bắt hết, giết đi.
Trung lúc đầu làm Chưởng cơ, nhiều lần lập quân công: Mậu Tý, Thần
Tông năm 12, Thái Tông Hoàng Đế lên ngôi; chúa cho Trung thăng
Chưởng doanh. Trước đây vợ lẽ Tôn Thất Kỳ là Tống thị mày mò ra vào