ĐẠI NAM LIỆT TRUYỆN - TẬP 1 - Trang 145

cung phủ, càng kiêu rông. Trung mưu trừ đi. Tống thị sợ, bèn nịnh hót
Trung. Trung gian thông với Tống thị, Tống thị nhân đó khuyên Trung làm
phản. Trung bèn mật kế vây cánh sắp mưu làm việc trái phép. Thuộc hạ là
Thắng Bố biết chuyện đi tố cáo, Trung bị bắt trị đến phải thú nhận tội.
Chúa không nỡ giết, giam vào ngục, rồi Trung chết. Chúa lại cho giết Tống
thị, đem gia tài phân tán cho quân dân. Anh, Trung đều vì phản nghịch, đều
bị giết chết, đều không có con.
Huệ và Thông
Huệ, Thông đều là con thứ ba thứ tư của Thiếu sư Phúc quận công Tôn
Thất Diễn. Trước đều làm quan đến Chưởng cơ. Hiển Tông Hoàng Đế, năm
thứ 4 Giáp Tuất; Huệ, Thông mưu làm loạn. Chưởng cơ Tôn Thất Nhuận
sai Đức Nhân (không nhớ họ) đem sự trạng tố cáo, bắt giao cho đình thần
tra hỏi đều biết hết phản trạng. Huệ, Thông cùng 7 người đồng mưu, đều bị
giết chết. Vì cớ ấy, phụ chép vào sau phả Tôn Thất.
Huệ có con, Thông không có con. Cháu năm đời Huệ là Huyên, trải làm
quan đến Lưu thủ Cai cơ, Chánh quản Nhà đồ. Minh Mạng năm thứ 5
(1824), theo lời bàn của bộ Lễ khẩn giảm một nửa tiền lương. Năm Minh
Mạng thứ 14, xóa tên trong sổ Tôn Thất, cho đổi làm họ Nguyễn Thuận.
Cho ở đâu thì đăng hộ tịch, chịu sai dịch ở đó.
Trương Phúc Loan
Trương Phúc Loan, người Quý huyện tỉnh Thanh Hóa, là con thứ Quốc
công Trương Phúc Phan. Do nhiều đời làm quan, được giúp quốc chính.
Thế Tông mất, Hưng Tổ ta, theo thứ tự, được nối ngôi chúa nhưng Lợ là
người thông minh quyết đoán, khó chế phục được, bèn làm giả tờ di chiếu,
đem giam vào lãnh thất. Duệ Tông mới 12 tuổi, Loan cho là con trẻ, cùng
thái giám Chử Đức (không nhớ họ), Chưởng doanh Nguyễn Cửu Thông
làm giả di chiếu, đưa Duệ Tông lên làm chúa. Duệ Tông đã lên ngôi chúa,
cũng ham chơi đùa, đều do Phúc Loan dẫn dụ cả. Chúa nghĩ Loan có công
to, thăng làm Quốc phó, coi việc bộ Hộ, quản cơ Trung tượng kiêm việc
Tào vận. Con trưởng Loan là Thắng lấy con gái thứ hai Thế Tông là Ngọc
Nguyện, con thứ là Nhạc lấy con gái thứ bảy là Ngọc Đạo, đều làm quan
đến Chưởng doanh Cai cơ. Một nhà quý hiển quyền nghiêng trong ngoài.