ĐẠI NAM LIỆT TRUYỆN - TẬP 1 - Trang 143

Lũ Hiệp, Trạch sợ Chưởng cơ Tôn Thất Tuyên, chưa dám động. Chúa cùng
các tướng bàn việc chống quân Trịnh. Hiệp, Trạch nói rằng: Tuyên trí dũng
hơn người, nếu cho binh quân đi đánh, tất phá được giặc. Tuyên biết mưu
ấy nói với chúa rằng: "Tôi ra khỏi doanh, sợ có nội biến". Chúa bèn sai Tôn
Thất Vệ đem quân đi chống Nguyễn Khải. Hiệp, Trạch thấy mưu ấy không
làm được bèn phát binh giữ kho Ái Tử làm phản. Chúa cho người đến cáo
dụ, chúng không nghe. Chúa bèn cho Tuyên làm tiên phong, chúa tự đem
đại binh đi đánh. Hiệp, Trạch thua chạy. Tuyên đuổi theo bắt được đem về
dâng chúa. Chúa thấy Hiệp, Trạch, chảy nước mắt mà nói rằng: "Hai em
tước đến Quận công, phú quý lắm rồi, khổ gì mà làm loạn". Hiệp, Trạch cúi
đầu nhận tội. Chúa muốn tha cho. Chư tướng đều nói phép không tha được.
Chúa bèn sai giam vào ngục. Hiệp, Trạch xấu hổ gầy chết ở trong ngục.
Cho nên chỉ được chép phụ ở cuối phả Tôn Thất.
Hiệp có con, Trạch không có con. Cháu chắt Hiệp năm Minh Mạng thứ 10
(1829) cho lĩnh một nửa lương Tôn Thất. Đến năm thứ 14 (1833) thì xóa
tên trong sổ Tôn Thất, cho đổi thành họ Nguyễn Thuận. Ở đâu thì vào sổ
đinh chịu sai dịch như bình dân.
Anh, Trung
Anh, Trung là con thứ ba và thứ tư của Hy Tông Hoàng Đế. Anh làm quan
đến Chưởng cơ. Năm Tân Mùi, mùa hạ, trấn thủ Quảng Nam là Tôn Thất
Kỳ chết, chúa cho Anh thay làm Trấn thủ Quảng Nam. Chúa lo Anh là
người kiêu căng, muốn dùng văn thần để trông coi, bèn cho Văn chức
Phạm (không nhớ họ) làm Ký lục. Hoàng tử thứ hai (tức Thần Tông Hoàng
Đế, cùng Phạm thân với nhau), lúc đi tiễn, Phạm bái biệt, nói rằng: "Phạm
ở đấy thì minh công yên gối, không lo gì nữa". Từ đấy Anh làm việc gì,
hoàng tử thứ hai đều biết hết.
Anh ở Quảng Nam, ngầm nảy sinh chí khác, muốn cướp ngôi Thế tử. Lại
nuôi riêng vài trăm dũng sĩ, mật ghi họ tên gọi là "sổ đồng tâm". Muốn ra
làm Trấn thủ Quảng Bình để tiện thông mưu với chúa Trịnh, bèn mật sai
người mưu với Văn chức Quảng Bình là Lý Minh (không nhớ họ). Lý
Minh hợp những tên bất đắc chí trong hạt, vu khống cho Trấn thủ Quảng
Bình là Tôn Thất Tuấn lấn hại trăm họ, xin đổi Tuấn đi nơi khác cho Anh