ĐẠI NAM LIỆT TRUYỆN - TẬP 1 - Trang 38

Biên. Bộ binh của giặc ngầm theo miền thượng đánh vào, Phó Tiết chế
Nguyễn Cửu Tuấn, Chưởng trưởng là Nguyễn Đại Lã đều chết trận. Lý Tài
ở Sài Gòn nhiều lần đánh nhau với giặc; thủy quân bất lợi. Chúa hội chư
tướng để bàn. Tham tán Nguyễn Đăng Trương cho rằng nay quân giặc
nhiều, quân ta ít, thế khó đánh được. Chi bằng lui giữ Sài Gòn để tính kế
đánh giữ. Chúa nghe theo, bèn lưu Chưởng cơ Tống Phúc Lương đóng lại ở
Trấn Biên, còn mình thì dẫn quân về. Lại sai Lý Tài đem quân ra Húc Môn
(Hóc Môn) đánh giặc, chém được Tuần sát giặc là Tuyên (không nhớ họ)
quân giặc hơi lui. Gặp lúc Trương Phúc Thận từ Cần Giuộc (Cần Bột) đem
quân đến cứu, Lý Tài ngờ là quân Đông Sơn liền rút quân lui. Giặc thừa thế
đánh, quân Lý Tài bị vỡ. Chúa được quân của Phúc Thận, lui giữ sông
Tranh. Duệ Tông thì đến rạch Chanh. Trước đó, Lý Tài cậy công, kiêu căng
ngang ngạnh. Thế Tổ Cao Hoàng Đế biết Tài tất thua, nói với Duệ Tông
xin đi Ba Giồng (Tam Phụ) chiêu tập quân Đông Sơn. Đến đây, đem hơn
4000 quân Đông Sơn đến cứu. Duệ Tông bèn ra lệnh cho kéo cờ hiệu
"Đông Sơn thượng tướng quân", tiến đến Tài Phụ. Duệ Tông bảo chúa
rằng: "Đường trước Giồng Đài (Tài Phụ) ta xin cáng đáng. Đường sau sông
Tranh, chúa đương lấy".
Mùa hạ, tháng 4, quân giặc đánh sông Tranh, chúa lui giữ Trà Luật.
Chưởng cơ Tống Phúc Thiêm đem thủy quân đón đến Ba Việt. Chúa sai
Tống Phúc Hựu giữ Mỹ Lung, Tống Phúc Thiêm giữ Hương Đôi, Tống
Phúc Hòa lĩnh chư quân bảo vệ trận địa để chống giặc.
Năm ấy, mùa thu, Thiếu phó Tôn Thất Chất, Nội tả Nguyễn Mẫn và
Chưởng cơ Tống Phúc Hựu đều ốm chết, duy còn một mình Chưởng cơ
Tống Phúc Hòa chống nhau với giặc. Sau đó, Nguyễn Văn Huệ thêm quân
đánh Hương Đôi. Phúc Thiêm chạy về Ba Việt. Chúa thấy mình quân ít,
lương hết, bèn chạy vào Bình Thuận để liên hợp với quân Chu Văn Tiếp,
nhưng rồi cũng không đi được. Giặc đến đánh Ba Việt, chư tướng đều tan,
Phúc Hòa chết. Chúa sợ đồn vỡ, quân và dân không khỏi bị giết cả, bèn ước
hẹn với giặc rằng: "Nếu các người giữ vẹn tính mệnh cho quân và dân
trong đồn thì ta sẽ tự đến". Giặc nhận lời. Chúa bèn đến chỗ quân giặc.
Ngày Canh Tuất, chúa bị hại, chết. Các quan đi theo 18 người đều bị giặc