hướng ở trong thế nào há bỏ đó không hỏi. Ngày sứ giả tới thành Gia Định,
lập tức cho tào thần là Đặng Chương và Bạch Xuân Nguyên đến vặn hỏi về
việc Quốc trưởng nước Vạn Tượng sao tới nay vẫn chưa thấy thông báo
cho nước ta, để hội nghị sách lập, và tên võ biền phạm tội là Sủng Sam đã
trị tội chưa, hai việc đó sao không nói đến, mà chỉ nói riêng một việc báo
tang là làm sao? Bọn Chương đem hỏi sứ giả, sứ giả nói: Nước Vạn Tượng
kho tàng chứa để chưa sung túc, dân chưa được yên ở, chưa tiện chọn
người lập lên; đến như tên Sủng Sam đã phải tội cách chức rồi. Vả lại Nhị
vương nước ấy mới chết, Xiêm vương rất là đau xót, nên sai sứ báo tang
trước, vì thế hai việc ấy chưa kịp đề cập tới.
Vua bảo bộ Lễ rằng: Ta biết họ chẳng qua nhún lời để làm cho ta hài lòng
mà thôi. Duy ta nghĩ nước họ đang có tang, mà tai nạn xảy ra luôn, tình
cũng đáng thương, về việc trước chưa nên vội vã trách hỏi. Bèn cho sứ tới
kinh triều yết, ban đồ thưởng cấp hậu rồi cho về. Lại sai Lang trung bộ Lễ
là bọn Nguyễn Hữu Phúc sung đi sứ sang viếng. Kịp khi bọn Thức vào cáo
từ để đi, vua bảo rằng: Sứ thần có trách nhiệm tự mình trả lời lấy, lũ ngươi
đi chuyến này, nên hỏi họ về tội Sủng Sam, trong khi biện luận cũng nên
lấy nghĩa mà trách hỏi, nếu họ biết sự trái mà nhận lỗi, thì sứ mệnh đã
không nhục đến mệnh lệnh của vua rồi, bất tất phải trách mỗi khắt khe quá
để còn quốc thể.
Năm thứ 14, tháng 11, trấn Nghệ An gặp có biến loạn, tên đầu giặc là Lê
Văn Khôi ủy người đưa thư cho Xiêm xin phái binh đánh nước Cao Man,
thẳng tới Gia Định, ước hẹn là sau khi việc thành nộp đất xưng thần. Tù
trưởng nước Xiêm bèn đem nhiều thủy bộ binh thuyền ba đường đều tiến:
Một đạo quân do con đường bộ ở Bắc Tầm Bôn tới, cho Phi nhã Chất Tri
điều bát, đem theo hai em Quốc trưởng Cao Man là tên Yểm, tên Dun đều
đi; một đạo quân do đường sông tới, cho Phi nhã Phi Mục Thiệp Mang làm
điều bát; một đạo quân do con đường biển ở Châu Bôn tới, cho Phi nhã
Phật Lăng làm điều bát. Binh bộ Viên ngoại lang làm thừa biện công việc
ngoài biên ở Nam Vang là Hồ Công chỉ căn cứ vào lời thám báo của quan
