Tôn Thất Hoảng là con Tôn Thất Huống, theo vào Gia Định, bổ cho làm
thuộc nội cai đội, thường theo đi đánh dẹp, có nhiều công lao, thăng lên
làm Phó vệ úy vệ Tả ban trực, thiên chuyển làm Vệ úy vệ Nhuệ uy. Năm
Tân Dậu, theo vua đi đánh lấy lại được Kinh đô cũ. Tháng 8, đánh nhau với
giặc ở núi Thần Đầu (thuộc Hà Tĩnh), Điều bát là Nguyễn Kế Nhuận đóng
quân lại không tiến, Hoảng một mình đem quân vào sâu, không có cứu
viện, quân tan vỡ, Hoảng đánh nhau với giặc bị chết trận, tuổi 31. Vua nghe
tin thương tiếc lắm, chiếu theo phép luật khép tội Nhuận đem giết chết.
Năm Minh Mạng thứ 6, con là Hy dâng biểu trình kêu xin. Vua dụ rằng
Hoảng có lòng địch hại với kẻ đáng giận, vì nước bỏ mình, trong họ Tôn
Thất có người trung thành siêng năng như thế, sao có thể cho mai một đi
được. Tặng là Thống chế, tên thụy là Mẫn Thiện.
Tôn Thất Nông là con thứ của Tôn Thất Triêm. Năm Ất Mão, theo vào Gia
Định, bổ làm Khâm sai cai đội, nhiều lần theo đi đánh dẹp, làm quan đến
Phó vệ úy vệ Ban trực hữu. Năm Kỷ Mùi, theo vua đi đánh ở Quy Nhơn,
cùng giặc đánh nhau ở sông Tân An, chết tại trận; tuổi 42, tặng là Cẩm y vệ
trưởng vệ sự, liệt vào thờ ở đền Hiển Trung. Năm Minh Mạng thứ 4, truy
tặng là Thống chế quân Thần sách, tên thụy là Trung Dũng. Con là Quần,
làm quan đến cai đội Lăng trung vệ, tặng là Minh Nghĩa hiệu úy phó thân
quân úy. Quần có hai con là Tử và Linh.
QUYỂN 5
TRUYỆN CÁC QUAN. MỤC
(Họ ngoại thích)
Nguyễn Phúc Trung: Người ở huyện Minh Linh, phủ Thừa Thiên (họ
Nguyễn này hoặc vua cho là Nguyễn Phúc, hoặc lấy chỗ Phúc trùng làm
mỹ tự, không thể xét được, huyện Minh Linh nguyên thuộc tỉnh Quảng Trị,
