ĐẠI NAM LIỆT TRUYỆN - TẬP 3 - Trang 297

trung. Năm thứ 13, Phú vì nhanh giỏi được v, thăng Thự Thị lang bộ Công.
Năm thứ 16, chuyển làm Tham tri bộ Công, lĩnh Tuần phủ Gia Định, rồi
đổi đi Thự Tổng đốc 2 tỉnh Long Tường, Định Biên. Năm thứ 19, được
thực thụ (tổng đốc), quyền làm công việc thành Trấn Tây. Năm thứ 21, Phú
ốm chết.
Văn Phú là người liêm khiết, ít tình diện, ở quan thanh bạch, lâu làm việc
cai trị dân mà túi làm quan rỗng không. Ngày Phú chết, quan lại nhân dân
nhớ tiếc quyên tiền giúp việc mai táng.
Vua trọng về lòng thanh liêm tiết tháo của Phú tặng cho hàm Hiệp biện Đại
học sĩ, và thưởng cho 3 cây gấm Trung Quốc, 500 quan tiền. Dụ rằng: đó là
để khuyến khích cho người làm tôi liêm khiết sau này.
Tự Đức năm thứ 11, bày thờ vào đền Hiền Lương.
Nguyễn Đức Nhuận
Người huyện Hoàng Hoá tỉnh Thanh Hoá. Đầu năm Gia Long thi đỗ Sinh
đổ (tức như Tú tài sau này).
Năm thứ 18, lưu dân, thổ phỉ ở Thanh Nghệ rủ nhau tụ họp làm loạn. Vua
sai Tả quân Lê Văn Duyệt đi kinh lược. Đức Nhuận mộ lính dũng theo
Duyệt sai phái, chiêu dụ bọn giặc trốn về hàng có công lao, nên Duyệt đem
tên của Nhuận tâu vào triều đình biết.
Năm Minh Mạng thứ 1, Nhuận được triệu về Kinh, bổ vào viện Hàn Lâm.
Năm thứ 6, được thăng bổ làm Thiêm sự bộ Binh, bấy giờ Nghệ An lo nạn
trộm cướp. Vua biết Đức Nhuận có biết binh pháp nên sai ra làm Tham
biện Nghệ An. Khi gọi vào ra mắt trước thềm vua dặn bảo Nhuận về mưu
lược dẹp yên trộm cướp. Đức Nhuận tâu nói rằng: cái tệ của Nghệ An bị
giặc tích luỹ mãi, thuyết ấy có 5 điều: thế núi ở Cổ Hoan rộng lớn, nên bọn
bất mãn dễ rủ nhau tụ tập, ấy là 1 điều. Điển lệ của triều đình khoan hồng,
không xét hỏi bọn đầu sỏ hay kẻ tiếp theo, nên kẻ làm nhiều điều ác, có kẻ
được lọt lưới ấy là 2 điều. Kẻ ngục lại cầu lợi ở kẻ bị can liên, nên người
nào bị vu cáo ra phải sợ mà trốn lẩn, ấy là 3 điều. Binh đi bắt giặc cướp
không có sức để bắt, dân không tin nhau, bọn thổ phỉ tha hồ làm oan
ngược, để tuyệt mối cáo giặc ấy là 4 điều. Quân lính mới mộ phát đi đóng
đồn là trốn ngay, sau khi đã trốn, không về đâu được, tất nhiên bị giặc cám