ĐẠI NAM LIỆT TRUYỆN - TẬP 3 - Trang 349

thổ công cần kíp. Nhiều lần đã sắc bảo bọn Đổng lý là làm nghỉ phải có
thời giờ, công dịch vất vả phải dè dặt. Thế mà Thống chế là Lê Xa, Biện lý
là Nguyễn Chất không biết thể theo lòng dân trên dỗ bảo khéo léo, để đến
nỗi biền binh khó nhọc ta oán, khiến cho kẻ cuồng phu kia hô một tiếng,
mà theo đến hàng nghìn người. Bọn ấy đã bị cách chức giao xét, phái viên
khác làm thay rồi. Nhưng nay đến kỳ mưa lụt, xin lạm hoãn việc ấy, để bớt
sự khó nhọc. Đến như các viên dự có đi lại đốc trách, cùng là đình thần văn
võ điềm nhiên không giác, xét ra đều giao nghị xử cả một loạt. Bọn thần
tuy là ở ngoài mới về, mà bọn giúp nước không tròn, để đến có tái biến ấy,
tội không làm nổi chức vụ khó chối được, cũng xin giao nghị cả một thể.
Lại nói rằng: tai biến sinh ra, là trời yêu quí nhân quân. Tự xưa đời thịnh trị
chưa từng không tai dị. Nhưng cốt ở vua, lúc bấy giờ gặp tai biết sợ, thì tai
hóa làm điều lành. Như vua Thành Thang tự trách mình, mà nổi lên hưng
thịnh, ông Thái Mậu sửa đức mà trung hưng cơ nghiệp nhà Thương. Nay
ngôi đất tốt VNiên ấy sẽ để lại nghìn muôn đời sau, thế mà, tháng hạ bị sét
đánh xuống tiền điện, đó là tai biến về trời; tên giặc Trưng dụ bọn thợ xâm
phạm đến kinh sư, đó là tai biến về người. Gồm cả hai nước tai biến ấy, so
với tai biến về đại hạn (222) cây dâu yêu quái (223), còn quá hơn thế. Cúi
xin Hoàng thượng xét tìm đạo trị dân hiểu rõ sự huyền vi, tất phải nghĩ lấy
phương pháp trừ loạn, sự thực để dẹp tai biến, tướng không ngoài việc
thành thực trách mình vậy. Xin xuống chiếu tự trách mình, bá cáo thiên hạ.
Khiến cho thần dân trong ngoài đều biết Hoàng thượng lo nghĩ tu tĩnh,
thành thực khiêm cung, để trên hồi lại ý trời, dưới tin lòng dân. Vua bảo
rằng: đình thần không biết xét mà cáo giác ra đều là có lỗi. Còn 2 viên đại
thần có dự gì đâu? Lại hỏi về dân gian quan lại ở Bắc Kỳ thế nào? Phương
thưa rằng: mối tệ của quan lại tích lũy lâu nay hãy còn nhiều, nên chọn viên
đại thần để chỉnh đốn, gạn lọc trong hàng quan lại để thu phục lòng dân.
Vua bảo rằng: cố nhiên phải như thế, nhưng khó chọn được người? Khanh
biết người nào có thể sai làm được không? Tri Phương cử Trọng Bình có
thể sai được.
Ngày tháng 10, vua cho là công võ ở Bắc Kỳ đã thành. tướng sĩ hát khúc
thắng trận trở về. Bèn ngự ở điện Cần Chánh, chuẩn cho Tri Phương, Trọng