vì người đời nay, không còn có ai được như xưa". Mỗi khi đọc đến đấy, đau
lòng khôn xiết. Gặp đốc thần Vĩnh Long là Trương Văn Uyển xét tâu tình
hình 3 tỉnh Vĩnh Long, An Giang, Hà Tiên. Vua nói rằng: Nơi biên viễn
chơ vơ xa cách, thực khó coi giữ. Nếu được người nào, hệ tín phục sẵn,
hoặc có thể yên được chăng? Đoan Thọ, Trần Tiễn Thành đem Thanh Giản
ứng cử. Vua sai Thanh Giản sung làm Kinh lược đại thần, tha cho tội cách
lưu, để mong báo hiệu về sau. Thanh Giản đã được khai phục, lại dâng sớ
tự trình bày rằng: Thần cùng viên Lâm Duy Thiếp đã chết rồi là tình đồng
sự với nhau; mà thần không có công trạng may được khai phục, còn viên đã
chết kia ở dưới đất, một mình tự quay mặt vào xó nhà mà khóc. Trong
khoảng u minh, lòng không tự yên được. Vậy thần xin lấy lại ân mệnh của
thần cho được như trước, gắng sức tự chuộc tội lấy.
Vua bảo rằng: Lòng trẫm đối với bề tôi có lòng thể tất trách cho thành hiệu,
lòng thành của khanh tự trách mình, nghĩ đến bạn cũ, thực là hai đằng đều
hết lẽ. Duy có Thiếp việc chưa thành mà đã chết trước. Trẫm ngày mong
khanh lập công, để tiện cho ơn kịp đến viên đã chết. Nếu khanh có lòng ấy,
thì sự mong hẹn không phải là ít. Khanh nên cố gắng mưu tính đi.
Năm thứ 19, Thanh Giản lại lấy cớ già yếu xin nghỉ. Vua quở rằng đương
bắt phải làm cho có thành hiệu, mà chưa làm xong, ý kiến của lão thần sao
lại phát ra câu ấy.
Năm thứ 20, tháng 5, phái viên của Pháp đem binh, thuyền đến bến sông
Vĩnh Long, sai người đệ thư lại nói về việc nhượng giao 3 tỉnh Vĩnh Long,
An Giang, Hà Tiên. Thanh Giản đến, cùng người Pháp biện luận việc ấy,
sau cũng không thể ăn thua gì. Bèn khuyên họ chớ làm kinh động quấy
nhiễu nhân dân, cùng tiền, lương hiện chứa ở kho tàng, vẫn do ta chiếu
quản. Tướng Pháp thuận nghe. Không bao lâu, Giản trở về thì quân Pháp đã
kéo 4 mặt vào thành. Bỗng lại có tin báo 2 tỉnh An, Hà, quân Pháp cũng
làm như thế. Không đầy 5 ngày, 13 tỉnh kế tiếp nhau không giữ được.
Thanh Giản tự cho mình là không công trạng gì, mới đem hiện số tiền,
