lập trường mới được Ngài xây dựng lên. Asanga, tuy thuộc thời đại về sau
nhiều, cũng không để giáo lý Tiểu thừa được nằm yên. Trong tập
Sùtràlankàra, Ngài nêu lên địa vị thấp kém của các vị Tiểu thừa về khả
năng tâm linh và sự bất lực của chúng để chứng ngộ sự thật. Vasubandhu
cũng vậy, trong tập Vijnaptimàtratàsiddhi (Thành duy thức), nêu thẳng như
thế nào các nhà Tiểu thừa vẫn bị chi phối bởi những tà kiến, và mục đích
của Ðại thừa là diệt trừ hoàn toàn những tà kiến này. Như vậy chúng ta thấy
rằng, dù phần lớn các tài liệu được nói đến thuộc về thời đại sau thời đại
được đề cập, chúng cũng giúp chúng ta được nhiều tài liệu nêu rõ sự tranh
chấp ảnh hưởng giữa Tiểu thừa và Ðại thừa.
Tuy vậy một đặc tính của những lời công kích trong những tập này chống
các nhà Tiểu thừa là chúng không cố ý xuyên tạc vị trí của các nhà Tiểu
thừa để đem phần thắng cho các nhà Ðại thừa. Các lời tuyên bố trong các
tập này về các nhàTiểu thừa được minh chứng bởi các tập Tiểu thừa sớm
nhất và muộn nhất. Như vậy, không những không xuyên tạc vị trí của các
nhà Tiểu thừa, những tập này soi sáng rất nhiều về giáo lý Tiểu thừa. Các vị
Ðại thừa thấy khuyết điểm của các nhà Tiểu thừa, không phải vì những vị
này hiểu lầm lời Phật dạy, nhưng những vị này xem là chân lý những gì các
nhà Ðại thừa chưa xem là chân lý tuyệt đối. Trong chương tiếp, chúng tôi
sẽ đề cập đến sự đánh giá các nhà Tiểu thừa bởi các nhà Ðại thừa và những
lý do ẩn nấp dưới sự đánh giá như vậy.
CHÚ THÍCH CHƯƠNG MỘT
1- Không phải tất cả bài kinh của tất cả Nikàyas, vì nhiều kinh được đem
vô về sau. Tập Khuddaka Nikàya (Tiểu bộ kinh) gồm một số ít kinh nguyên
thủy nhưng nhiều kinh thuộc giai đoạn sau. Tập Divyàvadàna luôn luôn nói
đến bốn Àgama (A hàm), nghĩa là chỉ có bốn tập Àgama được công nhận
khi tập Divyàvadàna được tập thành. Xem Divyà. Trang 17, 253, 333. Giáo
sư Bhapat và Winternitz đều công nhận các tập Nikàyas gồm nhiều thành
phần lẫn lộn thuộc nhiều thời đại khác nhau.
