ĐẠI VIỆT SỬ KÝ TOÀN THƯ - Trang 1197

để làm vững [16a] nền móng của nhà nước. Như thế thì người gần đội ơn
mà vui lòng, người xa thì nghe tiếng mà kéo đến. Thế là được lòng dân.
Lòng dân vui ở dưới thì đạo trời ứng ở trên, sẽ thấy sao tai dị chuyển thành
sao sáng lành, mưa tai dị chuyển thành mưa hoà thuận, các thức phúc đều
đến cả và vương đạo đại thành vậy".
Các triều thần dâng tờ tâu đại lược nói: "Mối quan hệ giữa trời với người là
đáng sợ lắm. Việc người không sửa thì trời lấy tai dị để răn bảo. Năm nay,
từ hạ tuần tháng 9 đến thượng tuần tháng này, mỗi đêm vào hồi canh năm,
sai tai dị hiện ra ở phương nam hình như mây trắng, hình như lụa trắng,
như cái thoi nhọn, như cái mũi giáo, đầu đuôi nhỏ và nhọn, trông rất dễ sợ.
Lại có mưa vàng như đất, mưa xuống gạo sắc đen, mưa xuống rượu vị
[16b] ngọt, lại thêm sấm động trái thời, tai dị liên tiếp. Tai biến không phải
bỗng dưng mà có, hẳn là bên trong có lỗi đức, bên ngoài có lỗi chính, kỷ
cương lỏng lẻo, pháp lệnh trễ nải, quan lại hà khắc, dân chúng dao động,
việc người có nhiều sự bất hoà mà đến thế chăng? Kính xét Chu thư có nói:
"Vua thì xem vào sao Tuế, các khanh sĩ thì xem vào mặt trăng, thứ dân thì
xem vào các sao", là nói việc người có điềm được mất, tốt xấu đều ứng
hiện theo loại cả. Năm nay ban đêm hiện ra sao lạ, tai dị xảy ra luôn, đó là
trời tỏ răn bảo, chính là lúc phải sợ hãi chăm lo. Thấy lòng trời nhân ái,
thường ngụ trong việc răn trách thì xin sửa đúc để trừ đi là được. Xưa Tống
Cảnh Thông nói một câu lành mà sau tai dị phải lui đi, Tống Thái Tông mở
đàn trai nhưng mà sao Chổi tự nhiên lặn mất. Xét việc đời trước đã làm, có
thể chứng nghiệm. Bọn thần [17a] cúi xin đức lớn cao sáng nhân có tai biến
mà sợ hãi trách mình sửa nết, đặt đàn cầu trời, trai giới đảo ngầm, ngõ hầu
lòng thành cảm thấu đến trời, hiện tượng huyền vi cũng ứng theo, sao tai dị
lùi chỗ, khí hoà sinh điềm lành, âm dương điều hoà mà mưa gió phải thì,
quần sinh hoà hợp mà muôn vật nảy nở, nhân dân được vui chiếu chăn êm
ấm, nhà nước vững bền như bàn thạch, Thái Sơn, cơ nghiệp truyền nối từ
nay được dài lâu, để phúc của tông miếu xã tắc kéo dài ức muôn năm
không cùng". Vua xem tờ tâu, lưu lại trong cung.
Tháng 11, canh năm, sao Chổi mọc ở phương đông hơn một tháng mới lặn.
Triều thần làm tờ khải với Bình An Vương rằng: "Năm nay, hạ tuần tháng 9