ĐẠI VIỆT SỬ KÝ TOÀN THƯ - Trang 1198

có sao lạ lại hiện ở phương đông nam; đêm ngày 11 tháng này lại có sao lạ
xuất hiện. Tai dị thấy liền như vậy [17b] chắc là người trên đức chưa tu sửa,
chính sự có chỗ sai lầm, hoặc mưu người có ý đồ khác mà đến thế chăng?
Như nhà vua rủ áo khoanh tay ở trên, những người thân cận đều là ngay
thẳng, mọi việc thi ành đều theo chính đạo, thỉnh thoảng vẫn có kẻ gian ra
vào nội điện, xui giục làm càn; như việc tuyển bổ đã có Lại bộ mà lại có
chức danh trái lệ, việc thuế khoá đã có Hộ bộ mà lại sai người ra dân thu
tranh, việc kiện tụng đã có nha môn tra xét lại có khi nghe lời vu cáo, bắt
người lấy của, việc quân đã có phủ, ty, vệ sở, lại có khi sai người đi bắt,
quân dịch nặng nề, xin chép đủ ra để trừ bỏ tệ trước, chiếu theo đó mà làm.
Kỷ cương pháp độ đã có phép cũ để lại, như tướng chỉ cho coi quân, không
được coi dân, mà nay bọn cai quản lại chuyên coi dân, chuyên lấy của,
chuyên giết người, lại tuyển riêng lấy thêm lính, một nhà đến 5, [18a] 6
người, thu thuế nặng nề, một thửa ruộng đến 2, 3 lớp tô; bọn cai tổng, xã
trưởng thì bắt hỏi việc kiện tụng về hộ khẩu, hôn nhân, ruộng đất, trên
đường bộ, đường thuỷ đặt riêng nha môn tuần ty, tuần sát. Xin hạ lệnh cho
các tướng đình bãi hết thảy. Còn như kẻ nào ngầm có bụng khác, đó là kẻ
mưu làm bậy, kính xin Vương tự xét định. Những việc tệ này là điều sao
trời đã tỏ ý răn bảo. Nay chính là lúc phải sợ hãi tu chỉnh. Nên triệu các đại
thần cùng các vương tử, dụ cho biết vương nghiệp gian nan, phải trừ bỏ
mối tệ, cốt cho được lòng dân, ngõ hầu lòng người vui, ý trời thuận, sao tai
dị chuyển thành sao lành, đời trị biến thành thịnh trị, thái bình đủ mười
phần, con cháu truyền ức năm, cơ nghiệp nước nhà từ nay được lâu dài mãi
mãi. Xin Vương lưu ý suy xét".
Kỷ Mùi, [Hoằng Định] năm thứ 20 [1619] , (Từ tháng 6 trở đi là Thần
Tông Vĩnh Tộ năm thứ 1; Minh Vạn Lịch năm thứ 47). Mùa xuân, tháng
giêng, ngày 16, [18b] giờ Mùi, cháy lớn, bắt đầu từ cửa Vương phủ, sau lan
ra phố phường hai bên, cháy vào đến lầu cửa Đoan Môn của Triều đường
và các nhà trực hai bên tả hữu đều cháy hết sạch.
Tháng 2, thi Hội các sĩ nhân trong nước. Lấy đỗ bọn Trần Hữu Lễ 7 người.
Đến khi thi Điện, cho Nguyễn Lại đỗ tiến sĩ xuất thân; bọn Bùi Cầu 6
người đỗ đồng tiến sĩ xuất thân.