Đức, thành Hoa Lư gọi là phủ Trường Yên, sông Bắc Giang gọi là sông
Thiên Đức
378
. Xuống chiếu phát tiền kho 2 vạn quan, thuê thợ làm chùa ở
phủ Thiên Đức, tất cả 8 sở, đều dựng bia ghi công. Lõi xây dựng các cung
điện trong kinh thành Thăng Long, phía trước dựng điện Càn Nguyên làm
chỗ coi chầu, bên tả làm điện Tập Hiền, bên hữu dựng điện Giảng Võ. Lại
mở cửa Phi Long thông với cung Nghêng Xuân, cửa Đan Phượng thông với
cửa Uy Viễn, hướng chính nam dựng điện Cao Minh, đều có
379
thềm rồng,
trong thềm rồng có hành lang dẫn ra xung quanh bốn phía. Sau điện Càn
Nguyên dựng hai điện Long An, Long Thụy làm nơi vua nghỉ. Bên tả xây
điện Nhật Quang, bên hữu xây điện Nguyệt Minh, phía sau [3b] dựng hai
cung Thúy Hoa, Long Thụy làm chỗ ở cho cung nữ. Dựng kho tàng, đắp
thành, đào hào. Bốn mặt thành mở bốn cửa: phía đông gọi là cửa Tường
Phù, phía tây gọi là cửa Quảng Phúc, phía nam gọi là cửa Đại Hưng, phía
bắc gọi là cửa Diệu Đức. Lại ở trong thành làm chùa ngự Hưng Thiên và
tinh lâu
380
Ngũ Phượng. Ngoài thành về phía nam dựng chùa Thắng
Nghiêm.
Lê Văn Hưu nói: Lý Thái Tổ lên ngôi mới được 2 năm, tông miếu chưa
dựng, đàn xã tắc chưa lập mà trước đã dựng tám chùa ở phủ Thiên Đức, lại
trùng tu chùa quán ở các lộ và độ cho làm tăng hơn nghìn người ở Kinh sư,
thế thì tiêu phí của cải sức lực vào việc thổ mộc không biết chừng nào mà
kể. Của không phải là trời mưa xuống, sức không phải là thần làm thay, há
chẳng phải là vét màu mỡ của dân ư? Vét máu mỡ của dân có thể gọi là làm
việc phúc chăng? Bậc vua sáng nghiệp, tự mình [4a] cần kiệm, còn lo cho
con cháu xa xỉ lười biếng, thế mà Thái Tổ để phép lại như thế, chả trách đời
sau xây tháp cao ngất trời, dựng cột chùa đá, điện thờ Phật, lộng lẫy hơn
cung vua. Rồi người dưới bắt chước, có kẻ hủy thân thể, đổi lối mặc, bỏ sản
nghiệp, trốn thân thích, dân chúng quá nửa làm sư sãi, trong nước chỗ nào
cũng chùa chiền, nguồn gốc há chẳng phải từ đấy?
Xuống chiếu truyền cho những kẻ trốn tránh phải về quê cũ. Lại hạ lệnh
cho các hương ấp, nơi nào có chùa quán đã đổ nát đều phải sửa chữa lại.
Mùa đông, tháng 12, cung Thúy Hoa làm xong, làm lễ khánh thành, đại xá
