ngự đến xem, sai các quan hầu làm thơ.
Người châu Ái làm phản. Mùa đông, tháng 10, vua thân đi đánh, cho Phụng
Càn Vương lưu thủ Kinh sư. Quân đi từ Kinh sư, đến châu Ái. Vua ngự ở
hành dinh, ban yến cho các quan hầu và tướng súy, ngầm chỉ Định thắng
đại tướng là Nguyễn [23b] Khánh mà bảo các phi tần rằng: "Khánh thế nào
cũng làm phản". Các phi tần đều kinh ngạc hỏi: "Bệ hạ làm sao mà biết?
Xin nói cho nghe nguyên do". Vua nói: "Khánh trong lòng không bình
thường, nhìn trẫm có vẻ hổ thẹn, đi đứng thất tiết, nói làm trái thường. Lấy
đó mà xem đủ biết là nó có ý khác, hình trạng làm phản rõ rồi". Đánh được
châu Ái, trị tội châu mục châu Ái, sai sứ đi phủ dụ dân chúng trong châu.
Kinh sư lưu thủ là Phùng Càn Vương Nhật Trung cho chạy trạm báo tin
bọn nhà sư họ Hồ, em nuôi của Định thắng đại tướng Nguyễn Khánh, Đô
thống Đàm Toái Trạng, Hoàng đệ Thắng Càn, Thái Phúc mưu phản, quả
đúng như lời vua nói. Các phi tần đều lạy hai lạy nói: "Bọn thiếp nghe nói
thánh nhân thấy được chỗ chưa hiện hình, biết trước việc chưa xảy ra, nay
được chính mắt trông thấy".
Vua xuống chiếu bắt bọn Khánh đóng cũi đem về Kinh sư. Tháng 11, ngày
mồng 1, vua từ châu Ái về đến Kinh, làm tiệc rượu mừng việc trở về. Ủy
lại các tướng sĩ có công dẹp châu Ái.
Vua ngự điện Thiên Khánh xét [24a] án bọn sư Hồ, Nguyễn Khánh; đều
phải xẻo thịt băm xương ở chợ Tây, còn những kẻ khác thì xét theo tội nặng
nhẹ.
Xuống chiếu phát 6 nghìn cân đồng để đúc chuông đặt ở chùa Trùng
Quang
444
. Chuông đúc xong, sai người kéo đưa đến chùa. Chuông ấy
không đợi sức người, tự di chuyển được, chỉ khoảnh khắc đã đến chùa.
Sử thần Ngô Sĩ Liên nói: Phàm vật hình vuông thì đứng, hình tròn thì đi,
chuông có thể đi được là vì hình tròn. Có lẽ là kéo nó đi, không nhọc đến
sức người, như có thần giúp vậy. Nay ta hãy xem như cây gỗ lớn mười mấy
người khiêng không nổi, một người đẩy ngang thì nó lăn tròn mà đi.
Chuông cũng thế, sư chùa muốn làm cho đạo mình có vẻ thần diệu, mới nói
phao lên như thế để đánh lừa mà thôi. Những chuyện như dấu vết người
