Chiêu Thánh lên ngôi, đổi niên hiệu là Thiên Chương Hữu Đạo năm thứ 1,
tôn hiệu là Chiêu [32a] Hoàng.
Sử thần Ngô Sĩ Liên nói: Đạo trời có khi thường có khi biến. Thánh nhân
phối với trời đất, giúp việc hoá dục thì có đạo xử trí lúc biến mà vẫn không
mất phép thường. Như Đan Chu con vua Nghêu là kẻ bất tiếu
712
, thì vua
Nghêu tiến vua Thuấn với trời, mà thiên hạ thịnh trị. Thương Quân con vua
Thuấn là kẻ bất tiếu không thể truyền ngôi, thì vua Thuấn tiến vua Vũ với
trời, mà xã tắc được yên, đều là xử trí lúc biến mà không mất phép thường
cả. Đời sau chỉ truyền ngôi cho con mà không truyền ngôi cho người hiền,
vì là không có người nào được như Thuấn và Vũ. Nếu không may mà
không có con thì chọn con của người tông thất nuôi làm con mình để nối
giữ nghiệp lớn, đó cũng là một cách xử trí trong lúc biến vậy. Lý Nhân
Tông đã làm như thế rồi, Huệ Tông sao không xét việc cũ mà làm theo, lại
để [32b] đến sau lúc tật bệnh mới lập con gái mà truyền ngôi cho, thế có
phải lẽ không? Các quan bấy giờ không ai nghĩ gì đến xã tắc, để cho Phùng
Tá Chu viện dẫn việc Lữ hậu và Vũ hậu làm cớ mà thành ra việc Chiêu
Hoàng nhường ngôi cho họ Trần, ấy là người có tội với họ Lý.
Chiêu Hoàng
Trước tên huý là Phật kim, sau đổi là Thiên Hinh, con gái thứ của Huệ
Tông. Huệ Tông không có con trai nối, lập làm hoàng thái tử để truyền
ngôi
713
, ở ngôi được 2 năm [1224- 1225] rồi nhường ngôi cho họ Trần.
Ất Dậu, Thiên Chương Hữu Đạo năm thứ 2 [1125] , (Từ tháng 12 về sau là
niên hiệu Trần Thái Tông Kiến Trung năm thứ 1; Tống Lý Tông Hú, Bảo
Khánh thứ 1). mùa ông, tháng 10, xuống chiếu tuyển con em của quan viên
trong ngoài sung vào các sắc dịch trong nội, như lục hỏa thị cung ngoại,
Chi hậu, Nội nhân thị nội
714
, ngày đêm thay phiên nhau chầu hầu. Điện
tiền chỉ huy sứ Trần Thủ Độ coi giữ mọi việc quân sự trong ngoài thành thị.
Cháu gái Thủ Độ bằng chú là Trần Bất Cập làm Cận thị thự lục [33b] cục
chi hậu
715
, Trần Thiêm làm Chi ứng cục, Trần Cảnh làm Chính thủ (Cảnh
sau là Trần Thái Tông). Cảnh lúc ấy mới lên 8 tuổi, chực hầu ở bên ngoài.
Một hôm phải giữ việc bưng nước rửa, nhân thế vào hầu bên trong. Chiêu
