ĐẠI VIỆT SỬ KÝ TOÀN THƯ - Trang 307

(1158), kể từ việc Nguyễn Quốc (ĐVSL chép là Nguyễn Quốc Dĩ) đi sứ về
tâu xin làm hộp thơ bằng đồng, lại tiếp tục ăn khớp.
641 Châu Thông Nông: nay là huyện Thông Nông, tỉnh Cao Bằng.
642 Tức thợ thủ công làm các đồ dùng cho vua và nhà nước.
643 Yên Hưng: nay là đất huyện Yên Hưng, tỉnh Quảng Ninh.
644 Địa danh thời Lý- Trần không thấy tài liệu nào ghi tên Quy Nhân, ngờ
là Quy Hóa mà bản in khắc lầm. Quy Hoá là tên phủ thời Lý, cuối thời Trần
đổi làm trấn, đầu thời Lê đổi làm lộ, từ đời Hồng Đức (1470- 1497) về sau
lại đổi làm phủ: nay thuộc tỉnh Yên Bái, Lao Cai, Đại Thông là tên phủ thời
Lý (có ghi trong Lĩnh ngoại đại đáp của Chu Khứ Phi) chỉ miền Hưng Hoá,
phía tây sông Hồng. Như vậy, hai trấn Đại Thông và Quy Nhân (sửa là
Hoá) đại thể là đất tỉnh yên Bái, Lao Cai, Lai Châu và một phần Vĩnh phú
ngày nay.
645 Trảo Oa: tức đảo Java, (Inđônêxia). Cương mục chép là Qua Oa
(CMCB4,33a), cũng tức là Java, theo cách phiên âm thường dùng trong
Nguyên sử và Minh sử.
646 Lộ lạc: chưa rõ chỉ nước nào. Thời trần, có thuyền buôn Lộ hạc đến
Vân Đồn. Có lẽ Lộ Lạc chính là Lộ Hạc. Dựa vào âm đọc, có thể cho rằng
Lộ Hạc là nước La Hộc được nhắc đến trong thư tịch Trung Quốc thời
Nguyên-Minh (xem thêm chú thích về Xiêm la ở dưới). La Hộc là quốc gia
Lavo ở Lopburi, Thái Lan. Lộ Hạc có khả năng là nước Locac được nhắc
đến trong du ký của Marco Polo.
647 Xiêm La: quốc gia của người Thái vùng thượng lưu sông Mê Nam thời
trung đại. Điểm đáng chú ý là Toàn thư đả chép tên Xiêm La vào năm
1149. Trong khi đó, thư tịch Trung Quốc chỉ nhắc đến nước này vào cuối
thế kỷ XIII (xem Nguyên sử, Xiêm quốc truyện) nhưng trong suốt thời
Nguyên, chỉ gọi là Xiêm chứ không phải là Xiêm La. Sang thời Minh, từ
năm Hồng Vũ thứ 4 (1371), mới thấy nhắc đến tên Xiêm la. Minh sử, Minh
nhất thống chí, Quảng Đông thống chí giải thích rằng vào khoảng niên hiệu
Chí Chinh (1341-1368), nước Xiêm đầu hàng nước La Hộc (tức Lavo) bên
cạnh, hai nước mới hợp nhất thành nước Xiêm La. Nguyễn Thiên Túng chú
Dư địa chí của Nguyễn Trãi cũng theo thuyết đó mà nói rằng Xiêm La xưa