khái, nó cậy trường trận, ta dựa vào đoản binh. Dùng đoản [binh] chế
trường [trận] là sự thường của binh pháp. Nếu chỉ thấy quân nó kéo đến
như lửa, như gió thì thế dễ chế ngự. Nếu nó tiến chậm như các tằm ăn,
không cầu thắng chóng, thì phải chọn dùng tướng giỏi, xem xét quyền biến,
như đánh cờ vậy, tùy thời tạo thế, cóđược đội quân một lòng như cha con
thì mới dùng được. Vả lại, khoan thư sức dân [9b] để làm kế sâu rễ bền
gốc, đó là thượng sách giữ nước vậy".
Quốc Tuấn là con Yên Sinh Vương, lúc mới sinh ra, có một thầy tướng
xem cho và bảo: "[Người này] ngày sau có thể giúp nước cứu đời".
Đến khi lớn lên, dung mạo khôi ngô, thông minh hơn người, đọc rộng các
sách, có tài văn võ. Yên Sinh Vương trước đây vốn có hiềm khích với
Chiêu Lăng
931
, mang lòng hậm hực, tìm khắp những người tài nghệ để dạy
Quốc Tuấn. Lúc sắp mất, Yên Sinh cầm tay Quốc Tuấn giối giăng rằng:
"Con không vì cha lấy được thiên hạ, thì cha chết dưới suối vàng cũng
không nhắm mắt được?.
Quốc Tuấn ghi điều đó trong lòng, nhưng không cho là phải.
Đến khi vận nước lung lay, quyền quân quyền nước đều do ở mình, ông
đem lời cha dặn nói với gia nô là Dã Tượng, Yết Kiêu. Hai người gia nô
can ông:
"Làm kế ấy tuy được phú quý một thời nhưng để lại tiếng xấu ngàn năm.
Nay Đại Vương há chẳng đủ phú và quý hay sao? Chúng tôi thề xin chết
già làm gia nô, chứ không [10a] muốn làm quan mà không có trung hiếu,
chỉ xin lấy người làm thịt dê là Duyệt làm thầy mà thôi
932
.
Quốc Tuấn cảm phục đến khóc, khen ngợi hai người.
Một hôm Quốc Tuấn vờ hỏi con ông là Hưng Vũ Vương:
"Người xưa có cả thiên hạ để truyền cho con cháu, con nghĩ thế nào?".
Hưng Vũ Vương trả lời:
"Dẫu khác họ cũng không nên, huống chi là cùng một họ!".
Quốc Tuấn ngẫm cho là phải.
Lại một hôm Quốc Tuấn đem chuyện ấy hỏi người con thứ là Hưng
Nhượng Vương Quốc Tảng. Quốc Tảng tiến lên thưa:
