liền lên bộ chạy thoát.
Ông là người hòa nhã, độ lượng, mừng giận không lộ ra sắc mặt, trong nhà
không bao giờ chứa roi vọt để đánh nô lệ. Nếu có đánh thì cũng kể tội lỗi
sau rồi mới đánh.
Có lần ông sai gia đồng giữ thuyền, tên này bị gia đồng của Quốc phụ
1046
đánh, có người đến mách. Nhật Duật hỏi: "Có chết không?". Người đó trả
lời:"Chỉ bị thương thôi". Ông nói: "Không chết thì thôi, mách làm gì!".
Lại có người kiện gia tùy của ông với Quốc phụ. Quốc phụ sai gia đồng tới
bắt. Người gia tùy chạy vào trong phủ, người gia phủ chạy đến nhà giữa,
bắt trói ầm ỹ. Phu nhân khóc lóc nói với ông :
"Ân chúa là tể tướng, Bình chương
1047
cũng là tể tướng, vì ân [4a] chúa
nhân từ, nhu nhược nên người ta mới coi khinh đến nước này".
Nhật Duật vẫn ung dung không nói, chậm rãi sai người bảo kẻ gia tỳ rằng:
"Mày cứ ra đi, ở đâu cũng đều có phép nước".
Ông lại thiệp liệp sử sách, rất hâm mộ huyền giáo
1048
,thông hiểu xung
điển
1049
, nổi tiếng đương thời là người uyên bác.
Hồi Thượng hoàng còn nhỏ, bị ốm, từng sai ông làm phù phép trấn áp cho
yên. Ông mặc áo lông đội mũ, trông như đạo sĩ.
Vợ ông là Trinh Túc phu nhân từng có việc xin riêng với ông, ông gật đầu.
Đến khi ra phủ, người thư ký đem việc ấy trình lên ông, ông lại không cho.
Ông là bậc thân vương tôn quý, làm quan trải bốn triều, ba lần coi giữ trấn
lớn, trong nhà không ngày nào không mở cuộc hát xướng, làm trò, mà
không ai cho là say đắm. So với Quách Tử Nghi
1050
tột cùng xa xỉ mà
không ai chê, ông cũng gần được như thế.
Trinh Túc phu nhân là người Thanh Hóa, cho nên các nàng hầu vợ lẽ của
Nhật Duật [4b] đều là người Thanh Hóa và các con ông cũng đều do các bà
ở Thanh Hóa đẻ ra. Sau này, có bổ tri phủ Thanh Hóa, đều lấy con cháu
Nhật Duật cho làm, cũng như Quốc Khang ở Châu Diễn vậy.
Trần Khắc Chung chết, tặng chức Thiếu sư.
Khắc Chung là người cố làm ra vẻ khác đời để cầu tiếng khen, không chăm
lo đến nghiệp nhà. Mỗi buổi sáng vào chầu thì tạm nghỉ ở cục Thượng Liễn
