ĐẠI VIỆT SỬ KÝ TOÀN THƯ - Trang 555

Mùa đông, tháng 10, người Minh lại đến. Từ sông Lô trở lên bắc lại thực
hiện đồng không nhà trống như lần trước.
Tháng 12, ngày mồng 2, người Minh chiếm được Việt Trì, bờ sông Mộc
Hoan và chổ đóng cọc ở sông Bạch Hạc. Tướng chỉ huy quân Tả Thánh
Dực Hồ Xạ không giữ nổi, phải dời hàng trận sang phía nam sông Cái.
Đêm mồng 7, người Minh cho khiêng thuyền ra bờ phía bắc bãi sông Thiên
Mạc. Tướng quân Trần Đĩnh đánh bại quân Minh. Tướng Minh đem những
tên thoát lui thi hành quân lệnh, binh lính chúng liều chết cố đánh, tự
nguyện lập công.
Đêm ngày mồng 9, quân Minh đánh úp quân họ Hồ ở bãi Mộc Hoàn.
Tướng chỉ huy quân Tả Thần Dực Nguyễn Công Khôi đang vui chơi nữ
sắc, không phòng bị, thuyền bị cháy gần hết, toàn quân bị tiêu diệt, lặng im
không có tiếng động của chiến trận. Thủy quân ở phía trên và phía dưới
không ai đến cứu, chỉ từ xa xin tả tướng quốc Trừng xem ai [54a] có thể
thay giữ chỗ đó. Quân Minh liền vượt sông làm cầu phao để sang.
Sáng ngày 12, người Minh là Trương Phụ dẫn đô đốc Hoàng Trung, đô chỉ
huy Thái Phúc tiến công phía tây bắc thành Đa Bang. Mộc Thạnh dẫn bọn
đề đốc Trần Tuấn, tiến công phí đông nam thành. Xác chết chất cao ngang
với thành mà giặc vẫn tiến đánh, không tên nào dám dừng lại. Bọn Nguyễn
Tông Đỗ, tướng chỉ huy quân Thiên Trường đào thành cho voi ra. Người
Minh dùng hỏa tiễn bắn voi. Voi lui lại, người Minh theo voi đánh vào.
Thành liền bị hạ. Các quân ở dọc sông đều tan vỡ, lui giữ Hoàng Giang.
Người Minh vào Đông Đô bắt cướp con gái, ngọc lụa, thống kê lương
chứa, chia quan làm việc, chiêu tập dân xiêu tán, làm kế ở lâu dài. Chúng
thiến hoạn nhiều con trai nhỏ tuổi và thu lấy tiền đồng ở các xứ, cho chạy
trạm đưa về Kim Lăng.
Chú Thích:
1142 Chỉ Hồ Quý Ly.
1143 Xem chú thích Tập I, BK1, 24b.
1144 Nghĩa là "Trung Vũ Hầu chửi giặc".
1145 LờI Tượng của quẻ Khôn trong Kinh Dịch. Nguyên văn "trí mệnh toại
chí".