nữa!".
Bèn đem quân thủy đi, mất 21 ngày, đánh vào thành châu Thuận Hóa.
Mùa thu, tháng 9, bọn Trương Phụ nhà Minh đánh nhau với Nguyễn Súy ở
kênh Sái Già
1377
. Quân Nam quân Bắc [22b] đương cầm cự nhau, Đặng
Dung mai phục binh tượng, nửa đêm đánh úp doanh trại Phụ. Dung nhảy
lên thuyền của Phụ, định bắt sống Phụ nhưng không nhận ra hắn. Phụ vội đi
thuyền nhỏ trốn chạy. Quân Minh tan vỡ đến một nửa, thuyền bè, khí giới
bị đốt phá gần hết. Bọn Súy không chịu hợp sức đánh. Phụ thấy quân của
Dung ít, quay lại đánh. Quân của Dung tan chạy, từ đấy chỉ ẩn nấp trong
núi hang.
Sử thần Ngô Sĩ Liên nói: Trận đánh ở Sái Già, Đặng Dung, Nguyễn Súy,
đem tàn quân trơ trọi chống lại bọn giặc mạnh, quân tướng đều tinh nhuệ.
Dung nửa đêm đánh úp doanh trại giặc làm cho tướng giặc sợ hãi chạy
trốn, đốt hết thuyền bè, khí giới của chúng, không phải người thực sự có tài
làm tướng, thì có làm được như thế hay không?. Thế nhưng cuối cùng vẫn
bại vong, đó là do trời. Tuy thất bại, cũng vẫn vinh quang, vì sao vậy?.
Bọn Dung vì nghĩa không thể cùng sống với giặc, phải tiêu diệt bọn chúng
mới nghe, cho nên mới hết lòng, hết sức giúp đỡ [23a] Trùng Quang để
mưu khôi phục. Trong khoảng 5 năm, kiên trì chiến đấu với giặc, dẫu có
bất lợi, nhưng ý chí không núng, khí thế càng hăng, đến kiệt sức mơí chịu
thôi. Lòng trung vì nước của người bề tôi, dẫu trăm đời sau vẫn còn tưởng
thấy được!
Ngày xưa nước Lỗ đánh nhau với nước Tề ở đất Can Thì bị thất bại, thánh
nhân không vì thua mà kiêng né, lại chép rõ để nêu niềm vinh quang chiến
đấu với kẻ thù, chứ không bàn đến việc thành bại. Thế thì trận đánh ở Sái
Già, quân Minh bị tan vỡ một nửa, quân ta đến khi sức kiệt mới chịu thua
cũng vinh quang lắm thay!
Mùa đông, tháng 10, Trương Phụ nhà Minh lấy Đô đốc Hoàng Trung đi dò
trước, chặn ở thượng lưu. Nguyễn Súy sai ba thích khách, đội cỏ xuôi dòng
đến thuyền của Phụ. Một người trèo lên mũi thuyền, hai người trèo lên đuôi
thuyền. Phụ biết, bắt được hai người, giết một người, thả một người, lại còn
