phép tắc xã giao có thể vừa là phương tiện giúp đến gần cũng vừa là
phương tiện để giữ khoảng cách với mọi người. Với một số người, phép xã
giao có thể mang ít sức nặng cảm xúc - một cái “áo khoác hành vi” thuận
tiện; với người khác thì thứ bậc trong các mối quan hệ xã hội qua phép xã
giao có thể mang ý nghĩa cảm xúc lớn lao - một bằng chứng cho sự cưỡng
chế tính cách. Nhưng dù trong trường hợp nào, phép xã giao tồn tại không
phải vì cuộc gặp gỡ giữa các cá nhân trên danh nghĩa tự thân mà là cuộc
gặp gỡ giữa họ trên danh nghĩa đại diện cho vai trò xã hội của từng người,
với thứ bậc và đẳng cấp rõ ràng.
Khi so sánh với điều trên, việc tập thành những sở thích mang tính chất
tiêu dùng - vốn có chiều hướng thay thế phép xã giao giữa những người
kiểu ngoại tại định hướng - vô cùng hữu ích đối với nội bộ nhóm bồi thẩm
đoàn ngang hàng về tuổi tác và giai cấp xã hội, nhưng lại không được như
vậy đối với các nhóm tuổi và tầng lớp xã hội khác nhau. Ví dụ, trong một số
nhóm - trẻ em cũng như người lớn - thảo luận có thể hướng tới những dị
biệt hóa biên tế giữa xe Cadillac và xe Lincoln, còn trong các nhóm khác
thảo luận lại xoay quanh xe Ford và xe Chevrolet. Điều quan trọng trong cả
hai trường hợp là: khả năng liên tục nhận thức được thị hiếu của người
khác, thường cần tới một quá trình mang tính can thiệp sâu hơn nhiều chứ
không đơn thuần chỉ là những trao đổi và pha trò lịch sự mà phép xã giao
đòi hỏi. Dĩ nhiên, trẻ không dễ dàng trở nên thân thiết với những người mà
nó san sẻ các thị hiếu - sự trao đổi này thường chỉ là tán gẫu về hàng hóa.
Thế nhưng, có một nguồn sức mạnh xúc cảm nhất định, thậm chí là háo
hức, lan tỏa trong kiểu giao tiếp này. Một mặt, người kiểu ngoại tại định
hướng tự tạo cho mình mối quan tâm sâu sắc đến thị hiếu nhất thời của
“người khác” - mối quan tâm mà trẻ kiểu truyền thống định hướng hay nội
tại định hướng không thể hiểu nổi vì thị hiếu của chúng chịu ảnh hưởng của
một quá trình hòa nhập xã hội ít phân hóa hơn. Mặt khác, trẻ kiểu ngoại tại
định hướng, vì luôn để tâm học hỏi từ các cuộc trao đổi, biết phải tự chú ý
xem thiết bị rađa nhận thức trong mình hoạt động có ổn không.
