dàng có cảm giác ấn tượng về sự thay đổi hành vi kinh doanh trong thế hệ
qua. Trên các trang tạp chí Fortune, biên niên sử tuyệt vời của lĩnh vực kinh
doanh, người ta thấy rằng còn rất ít dấu tích của các kiểu thỏa thuận - với
các doanh nhân khác, với người lao động, với chính phủ - vốn đã từng là
tập quán điều hành chuẩn mực cho các ông trùm trước Thế chiến thứ nhất.
Hơn nữa, trong 20 năm lịch sử của mình, chính Fortune, có thể xem là
không đại diện nhiều cho độc giả, đã cho thấy sự giảm sút dần dà mối quan
tâm đến kinh doanh theo nghĩa thông thường và sự tăng lên ngày càng lớn
mối quan tâm đến các vấn đề đã từng là thứ yếu, như quan hệ quốc tế, khoa
học xã hội và những thứ phụ tùng khác của nhà quản lý hiện đại.
Nhưng đương nhiên muốn biết xem tính cách có thay đổi như hành vi
không thì khó hơn nhiều - có phải như một số người dám nói chắc, rằng
doanh nhân ngày nay đơn giản là cầm quyền theo cách khó thấy hơn, mang
tính quản lý hơn. Trong “Manager Meets Union”, Joseph M. Goldsen và
Lillian Low đã mô tả sự phụ thuộc tâm lý của một giám đốc bán hàng hiện
đại vào sự tán thành của công nhân dưới quyền, sự sẵn sàng với các nhượng
bộ theo mọi cách để duy trì tương tác cá nhân nồng ấm trong các mối quan
hệ với họ, và nỗi căm giận khủng khiếp của ông ta đối với công đoàn như
một trở lực cho việc trao đổi cảm xúc này.
Trái lại, người ta phải ấn
định thái độ của một số công ty cung cấp ô tô với các lãnh đạo có vẻ thiên
về chuyên môn hơn là nhân sự, do vậy họ không sẵn lòng nhượng bộ và
không công ty nào quá bận tâm đến bầu không khí tình cảm trong các cuộc
thương lượng. Cũng vậy, các thương thảo General Motors-Liên đoàn Công
nhân Ô tô năm 1946, như sách báo thuật lại, nghe giống một cuộc chọi gà
hơn là một tập tiểu luận của Plato, dù trong cuốn Concept of the
Corporation (Khái niệm công ty) của Peter Drucker, một khảo sát về
General Motors xuất bản cùng năm, có nhiều bằng chứng cho thấy ban quản
trị có nhiệt tình xây đắp một đại gia đình hạnh phúc.
Quyền lực quả thực đã được xây dựng, ở một mức độ lớn, trên các kỳ
vọng và thái độ giữa các cá nhân với nhau. Nếu giới doanh nhân cảm thấy
yếu và lệ thuộc thì trên thực tế họ đã trở nên yếu hơn và lệ thuộc hơn, bất kể
