hội: như bất kỳ yếu tố nào trong các biến chuyển xã hội, mọi yếu tố khác
cũng phải biến đổi về hình thức hay chức năng hay cả hai. Nhưng trong một
xã hội lớn như xã hội Mỹ thì sẽ có chỗ cho độ chênh, và do vậy có chỗ cho
cá thể chọn các phương thức dung hòa khác nhau. Trong các giai tầng thu
nhập cao hơn ở Mỹ, các cá nhân cảm thấy có nhiều áp lực xuất phát từ lối
giải thích chung giữa họ về điều cần thiết để có sự hòa hợp. Ngay khi một
vài người của nhóm giải phóng mình khỏi các lối giải thích này, trong khi
công việc hay thế giới của họ không tận diệt đi, thì cả những người khác
nữa, không chừng cũng sẽ có can đảm làm như vậy. Trong trường hợp đó,
tính cách sẽ thay đổi phù hợp với các cách hiểu đã thay đổi về hoàn cảnh.
Khi hỏi rằng một vài nhà cách tân có thể khởi phát từ đâu, chúng ta phải
nhớ tính cách xã hội không phải là toàn thể tính cách. Cá nhân có thừa khả
năng hơn điều xã hội vẫn đòi hỏi ở anh ta, dù chẳng dễ dàng xác định điều
này, vì các khả năng tiềm tàng có thể ẩn kín không chỉ đối với người khác
mà còn với chính cá nhân đó.
Dĩ nhiên, các cấu trúc xã hội hết sức khác nhau về mức độ chúng khơi
dậy một tính cách xã hội, thứ đã làm đầy, đè bẹp hay chôn vùi tính cá thể
trong quá trình xã hội hóa. Chúng ta có thể lấy các xã hội nguyên thủy
Dobu hay Alor làm ví dụ, như những trường hợp cực đoan. Dân ở đó, từ
thời thơ bé trở đi dường như bị đè bẹp bởi các tập quán đã thành định chế
mà, mặc dù họ cũng xoay xở làm được cái mà nền văn hóa đòi hỏi ở họ,
trong âm điệu đầy cảm xúc mà nền văn hóa khuyến khích, nhưng họ không
thể làm gì nhiều hơn nữa. Các trắc nghiệm Rorschach thực hiện với người
Alor chẳng hạn, chỉ ra rằng có rất nhiều đồng dạng tính cách học giữa các
cá nhân với nhau, nhưng có rất ít nguồn dự trữ sâu rộng vượt quá chuẩn
mực văn hóa hay cái mà Kardiner gọi là kiểu tính cách cơ bản. Một xã hội
như vậy ắt sẽ tuyệt diệt bởi sự lãnh đạm và nghèo khổ của nó, nhất là khi
còn bị rối ren hơn nữa vì tiếp xúc với người da trắng, và khó mà hình dung
một sức hồi sinh nội tại được các thành viên độc lập hơn trong nhóm dẫn
dắt. Kẹt cứng giữa tính cách xã hội và các định chế xã hội cứng nhắc, cá
nhân và những khả năng tiềm tàng của anh ta chẳng có mấy đất dụng võ.
