Thế nhưng, ngay cả trong một xã hội như vậy cũng vẫn có những người lầm
lạc; như Ruth Benedict đã chỉ ra, chúng ta không biết có nền văn hóa nào
không có những người như vậy. Tuy nhiên, trước khi quay sang xem mức
độ lầm lạc có liên quan tới giai đoạn dân số hay không thì cần phải hiểu
chính xác hơn lầm lạc có nghĩa là gì.
Người “thích nghi” là những người mà chúng ta đã mô tả phần lớn. Họ
là người kiểu truyền thống định hướng, nội tại định hướng hay ngoại tại
định hướng điển hình - những người từ trong cấu trúc tính cách của mình
hưởng ứng các đòi hỏi của xã hội hay tầng lớp xã hội mình tại giai đoạn của
riêng nó trên đường đồ thị dân số. Những người này ăn khớp với nền văn
hóa như thể họ được chế tạo ra cho nó, như trên thực tế là vậy. Về mặt tính
cách học mà nói, sự thích nghi của họ có tính chất dễ dàng không cần nỗ
lực, dù như chúng ta đã thấy thì chính phương thức thích nghi có thể áp đặt
những căng thẳng nặng nề cho kẻ gọi là người bình thường. Có nghĩa,
người thích nghi là những người phản ánh xã hội của họ, hay giai cấp của
họ trong lòng xã hội đó, mà ít bị méo mó nhất.
Trong mỗi xã hội, những ai không tuân theo mô thức tính cách học của
người thích nghi thì có thể hoặc là người lệch lạc hoặc là người độc lập.
Lệch lạc là từ tiếng Anh tạo mới từ chữ anomique (tính từ của anomie) của
Durkheim, nghĩa là không theo quy tắc, phóng túng. Tuy nhiên, từ lệch lạc
mà tôi dùng bao quát một phạm vi rộng hơn ẩn dụ của Durkheim: nó gần
như đồng nghĩa với kém thích nghi, một từ tôi cố kìm không dùng vì các
nghĩa rộng tiêu cực của nó; bởi có một số nền văn hóa mà tôi sẽ đánh giá
cao người kém thích nghi hay lệch lạc hơn là người thích nghi. Người “độc
lập” nói chung là những người có thể tuân thủ các chuẩn mực hành vi của
xã hội mình - một khả năng mà người lệch lạc thường thiếu - nhưng được tự
do quyết định xem có tuân thủ hay không.
Khi xác định sự thích nghi, việc kiểm tra không phải để xem hành vi
công khai của một cá nhân có tuân theo các chuẩn mực xã hội hay không,
mà là xem cấu trúc tính cách của anh ta có tuân theo hay không. Một người