ĐÀN HƯƠNG HÌNH - Trang 354

- Hiền đệ, sao em làm vậy? – Tui hỏi nhỏ.
- Sư phụ – Chú khẽ trả lời – Nếu như chết một vô danh tiểu tốt, thì chẳng
hóa ghè oan mấy răng cửa!
- Chú tưởng xiên chả từ trôn lên miệng thú vị lắm sao?
- Sư phụ, dân ăn mày từ nhỏ đã phải tự hành hạ mình. Bài học vỡ lòng ông
Tám Chu dạy đồ đệ là nằm trên dao. Trên đời chỉ có chuyện ăn mày hưởng
phúc không trọn vẹn, làm gì có chuyện ăn mày không chịu nổi hành hạ? Đồ
đệ khuyên sư phụ không nên nhận mình là Tôn Bính để chúng dành cho sư
phụ cái chết khoan khoái, còn nhục hình để cho đồ đệ.
- Chú đã quyết tâm, anh em mình hãy cùng vượt ải. Chết ra chết, cho chúng
mở mắt mà nhìn, cho chúng biết gan người Cao Mật!
- Sư phụ, lúc nữa trời mới sáng. Sư phụ tranh thủ kể cho đồ đệ nghe lịch sử
Miêu Xoang - Uùt Sơn đề nghị.
- Được, đồ đệ thân yêu của tui. Tục ngữ có câu: “Con người sắp chết
thường hướng thiện”, tui kể ngọn nguồn để chú nghe.
Vào những năm Ung Chính, một quái kiệt có tên Thường Mậu đến vùng
Đông Bắc Cao Mật ta. Ông không vợ con, một mình một bóng, chỉ mỗi con
mèo đen làm bạn. Thường Mậu là thợ hàn nồi, gánh đồ nghề trên vai, ngày
ngày đi khắp hang cùng ngỏ hẽm, hàn vá nồi niêu xoong chảo. Ông tay
nghề khá, con người đứng đắn, được mọi người quí mến. Tình cờ một bận
dự đám tang người bạn. Đứng trước mộ bạn, nhớ lại lúc sinh thời bạn đối
xử rất tốt với mình, thương xót bạn nên tâm tình phát động, ông vừa kể vừa
khóc, giọng kể mượt mà, tiếng khóc có tình, khiến thân nhân người chết
quên cả khóc, những người đưa đám thôi ồn ào. Ai nấy lẳng lặng mà nghe,
xúc động sâu sắc. Không ai ngờ một ông thợ hàn nồi mà có giọng hay đến
thế!
Đây là thời kỳ trang nghiêm trong lịch sử Miêu Xoang. Những lời than van
xuất phát từ tấm lòng trung thực, lời hát tang của Thường Mậu như cây trúc
xanh mọc trên tầm cao, hơn hẳn cảnh gào khóc, tỉ tê của các bà các cô, hay
tiếng khóc hờ của cánh đàn ông. Nó vỗ về an ủi những người đang đau xót
vì mất người thân. Nó đem lại sự thưởng thức cho những người ngoài cuộc.
Nó là sự cải cách tang lễ truyền thống chỉ kêu với khóc, mở ra một nghi