ĐÀN HƯƠNG HÌNH - Trang 7

dài ra, đi luôn.
Hồi nhỏ, tôi thường theo các anh lớn tuổi đuổi theo ma trơi khi đi xem hát
ở thôn bên. Đom đóm bay đầy trời, lửa ma trơi và lửa đom đóm lẫn lộn. Từ
nơi rất xa vọng lại tiếng thét của con cáo và tiếng gầm của tàu hỏa. Tôi
thường xuyên trông thấy những người đàn bà đẹp mặc áo đỏ hoặc áo trắng
ngồi khóc bên đường, tiếng khóc nỉ non, y như giọng Miêu Xoang. Chúng
tôi biết họ biến từ cáo, đừng có trêu vào họ, đành đi vòng đường khác.
Nghe hát nhiều nên họ thuộc lời, chỗ nào quên thì tự đặt lời mà hát. Lớn
tuổi hơn một chút thì làm chân sai vặt, hoặc sám những vai phụ trong đoàn
kịch của thôn, khi đó là diễn kịch cách mạng, vai của tôi không là gián điệp
A thì là thổ phỉ B. Sau “Cách mạng văn hóa” có sự nới lỏng đôi chút, ngoài
các vở kịch mẫu, cho phép tự biên tự diễn. Vở Miêu Xoang “ĐÀN
HƯƠNG HÌNH” ra đời trong hoàn cảnh ấy. Thực ra, thời kỳ cuối Thanh
đầu Trung Hoa Dân Quốc, chuyện Tôn Bính chống Đức đã được các nghệ
nhân Miêu Xoang đưa lên sâu khấu. một số nghệ nhân già vẫn còn nhớ đôi
đoạn. Tôi phát huy sở trường diễn kịch cương của mình, cùng một ông chú
bên hàng xóm – Ông này một chữ bẻ làm đôi không biết, nhưng đàn giỏi
hát hay, xuất khẩu thành chương – biên soạn vở ĐÀN HƯƠNG HÌNH gồm
chín cảnh. Một thầy giáo tiểu học thuộc phái hữu đã giúp đỡ tôi rất nhiều.
Tôi cùng các bạn lần đầu đi xem xe lửa, là đi “thể nghiệm cuộc sống”. Lời
thoại của Đàn Hương Hình trong tiểu thuyết là tôi lấy từ kịch bản Đàn
Hương Hình sau nhiều lần chủnh lý, sữa chữa có tính chuyên nghiệp.
Sau đó, tôi đi công tác thoát ly, tình cảm với Miêu Xoang lắng xuống vì
công việc bộn bề và vì cuộc sống khó khăn. Còn Miêu Xoang, loại kịch
nghệ từng giáo hóa tâm linh người dân vùng Đông Bắc Cao Mật thì ngày
càng thưa vắng, đoàn kịch chuyên nghiệp thì chỉ còn một, nhưng hoạt động
thì quá ít, những thanh niên mới lớn thì không thích. Mùa xuân năm 1986
tôi về thăm nhà, khi bước ra khỏi cửa soát vé, một điệu Miêu Xoang mê
hồn cất lên từ một quán cơm nhỏ gần sân ga. Sân ga không một bóng
người, làn điệu thê lương của Miêu Xoang quyện với tiếng còi tàu xé tai
khiến tôi rạo rực. Tôi cảm thấy, xe lửa và Miêu Xoang, hai loại âm thanh
quyện vào tuổi ấu thơ của như những hạt giống gieo trong tâm khảm tôi, sẽ