ĐÀN HƯƠNG HÌNH - Trang 8

nảy mầm, lớn lên thành cây đại thụ, thành tác phẩm quan trọng của tôi.
Mùa thu năm 1996, tôi viết ĐÀN HƯƠNG HÌNH. Tôi viết khoảng năm
vạn chữ xoay quanh truyền thuyết thần kỳ về xe lửa và đường sắt, sau một
thời gian xem lại, thấy đậm mùi hiện thực ảo, vậy là phải cân nhắc lại rấy
nhiều tình tiết hấp dẫn vì mang hơi hướng ma quái, đành bỏ. Cuối cùng,
phải giảm nhẹ âm thanh xe lửa và đường sắt, nổi bật âm thanh Miêu
Xoang. Tuy làm vậy là yếu đi tính phong phú của tác phẩm, nhưng bảo tồn
khá đậm chất dân gian, tôi sẵn sàng hy sinh để giữ lấy nét thuần túy trong
phong cách Trung Quốc.
Miêu Xoang không được sánh vai cùng ca kịch Ý Đại Lợi, múc lê Nga La
Tư trong miếu đường nghệ thuật. Cũng vậy, tiểu thuyết này của tôi chưa
chắc được những đọc giả yêu thích văn nghệ phương Tây, nhất là những
đọc giả khó tính, thưởng thức. Miêu Xoang chỉ diễn ngoài trời cho quần
chúng lao khổ xem, cũng vậy, tác phẩm này chỉ được những đọc giả có thái
độ thân thiện và gần gũi với văn hóa dân gian, thưởng thức. Có lẽ, tiểu
thuyết này nên tìm người có chất giọng khàn đọc to lên cho xung quanh
nghe, đây là cách đọc bằng nghe, là cách toàn bộ con người tham dự vào
việc đọc. Để thích hợp với cách đọc có tính quảng trường đó, cái lối đọc
bằng tai đó, tôi cố ý sử dụng nhiều văn vần, hí kịch hóa các thủ đoạn tự sự,
để đạt hiệu quả thông thoáng, khoa trương và giàu hình ảnh. Nghệ thuật
vừa kể vừa hát trong dân gian từng là cơ sở của tiểu thuyết.
Ngày nay, khi mà tiểu thuyết từ một loại hình nghệ thuật tầm thường, dần
trở thành trang nhã chốn miếu đường, khi mà văn hóa phương Tây áp đảo
tính truyền kỳ của văn hóa dân gian, thì ĐÀN HƯƠNG HÌNH xem ra
không phải sách thời thượng. ĐÀN HƯƠNG HÌNH là một bước lùi có ý
thức của tôi, chỉ tiếc là tôi lùi chưa đúng vào chỗ của nó.
Cuối cùng, tôi rất cảm ơn anh Giả Bình Ao đề tên sách cho tôi, cảm ơn tấm
lòng của anh cách đây mười lăm năm, giơ cao tấm biển viết chữ “Mạc
Ngôn”, đón tôi ở ga xe lửa Tây An, khiến mọi người chung quanh sợ đến
nỗi im như thóc mục.