Truyền thuyết Chén thánh được gắn liền với nước Anh và các hiệp sĩ
Bàn tròn của vua Arthur thông qua hình tượng Merlin, nhà ảo thuật, pháp sư
và thi sĩ vĩ đại của thần thoại Celtic. Merlin sinh ra từ sự kết hợp trái phép
giữa quỷ và trinh nữ ngây thơ, do vậy ông xuất hiện như một đối lực với
hình tượng Chúa Jesus. Từ lúc bắt đầu sự nghiệp, Merlin đã đứng đầu một
cuộc đấu rồng, điều này dẫn đến việc phế truất kẻ cướp ngôi vua là Vertigier
và thay ông ta bằng vua Uter. Merlin tiết lộ với vua Uter về bí mật của Chén
thánh, hướng dẫn Uter tổ chức một Bàn tròn thứ ba. Bàn thứ nhất là của Bữa
tiệc ly; Bàn thứ hai là khi Joseph xứ Arimathea giữ Chén thánh, và nó hình
vuông; Bàn thứ ba do vua Uter tổ chức phải tròn. Làm hình vuông thành
tròn chính là cốt lõi của hình dạng mandala và tượng trưng cho sự thành tựu
cái tổng thể, sự hiện thực hóa trọn vẹn của Ngã. Truy tìm Chén thánh là truy
tìm sự cá thể hóa, được thực hiện sub specie aeternitatis, từ tầm nhìn vĩnh
hằng.
Truyền thuyết Chén thánh khiến Jung say mê suốt cuộc đời. Từ hồi
nhỏ, ông đã đọc Malory
và Froissart
, và trong tất cả những tác phẩm âm
nhạc, ông yêu thích nhất vở opera Parsifal của Wagner. Ông hẳn đã dành
thời gian cho Chén thánh cũng nhiều như cho giả kim thuật nếu vợ ông
không bày tỏ một ước muốn mạnh mẽ rằng tự bà thực hiện công việc ấy.
Liên quan đến giấc mơ, khía cạnh thú vị nhất ngoài chiếc chén là chủ đề về
“ông vua già và bệnh” Amfortas trong thần thoại Celtic. Giống như Chiron
trong thần thoại Hy Lạp, Amfortas bị một vết thương không thể lành, và yếu
tố hấp dẫn ở vết thương này là tình trạng của nó: nó là một vết thương ở bắp
đùi hoặc vùng sinh dục. Vết thương của Amfortas là một vết thương tính
dục, vấn đề của ông là một vấn đề tính dục. Ông muôn rũ bỏ uy quyền làm
vua của mình, chuyển nó cho Parsifal, giống như Freud rất muốn để Jung kế
tục mình, nhưng ông không thể làm vậy chừng nào Parsifal còn chưa hỏi
ông về Chén thánh.
Bản thân Jung không nói tới mối liên hệ này giữa Amfortas và Freud,
nhưng ông liên tưởng tới cha mình, một người đóng vai trò như tiền thân
