bác sĩ khảo sát chính mình, bởi chỉ với những gì có thể sửa đổi cho đúng ở bản thân, ông ta mới
có thể hy vọng sửa đổi cho đúng ở bệnh nhân. Cũng không phải là mất mát gì khi ông ta cảm
thấy bệnh nhân đang chỉ trích hay thậm chí đánh bại mình: nó là nỗi đau của chính ông ta, đồng
thời nói lên sức mạnh chữa lành của ông ta. Chỉ điều này chứ không phải điều gì khác là ý
nghĩa của thần thoại Hy Lạp về người bác sĩ bị tổn thương. (Toàn tập XVI, đoạn 239)
Tự phân tích là cần thiết nếu theo quan niệm của Jung về những đòi hỏi
của mối quan hệ phân tích tâm lý, hay nói cụ thể, sự toàn tâm từ phía nhà
phân tích ít nhất phải lớn bằng sự toàn tâm của bệnh nhân. Ở cấp độ vô thức,
cả bác sĩ và bệnh nhân đang tham gia vào một điều được các nhà giả kim
thuật gọi là một coniunctio: giống như hai chất hóa học, họ bị hút vào nhau
trong buổi phân tích tâm lý bởi sự tương tự về cấu trúc, và tương tác giữa họ
tạo ra sự thay đổi. “Khi hai chất hóa học kết hợp với nhau, cả hai đều bị thay
đổi. Đây chính là điều xảy ra trong sự chuyển di” (Toàn tập XVI, đoạn 358).
Thuật ngữ “chuyển di” (transference) được Freud đưa ra lần đầu để mô
tả quá trình vô thức, theo đó bệnh nhân quy cho nhà phân tích tâm lý những
cảm xúc và thái độ trên thực tế thuộc về những người quan trọng đối với
bệnh nhân trong quá khứ. Điều này sinh ra cái gọi là mối quan hệ chuyển di,
cần được phân biệt với mối quan hệ phân tích hay sự liên minh trị liệu, nói
tới toàn bộ mối quan hệ giữa nhà phân tích và bệnh nhân như những con
người thực tế với nhau.
Jung mở rộng rất nhiều quan điểm của Freud về chuyển đi, ông hiểu
rằng mối quan hệ bác sĩ - bệnh nhân là một mối quan hệ cổ mẫu, đã tồn tại
với chúng ta từ khởi thủy của thời gian. Trong tiến trình của một phân tích
tâm lý, những hình ảnh cổ mẫu được khuấy động, và khi được phóng chiếu
lên bản thân nhà phân tích, chúng có thể trao cho nhà phân tích sức mạnh
điều trị (hoặc hủy hoại) lớn. Theo kinh nghiệm riêng của Jung, những hình
tượng cổ mẫu như nhà ảo thuật, pháp sư, thầy phù thủy hay nhà thông thái
thường được phóng chiếu. Thứ hai và quan trọng nhất nếu xét từ quan điểm
kết quả trị liệu, nhà phân tích có thể đón nhận sự phóng chiếu các nhu cầu
