được ông ưu tiên hơn mọi hoạt động khác trong mười bảy năm tiếp theo.
Căn bệnh có vẻ khiến sự dịch chuyển từ nhân cách số 1 sang nhân cách số 2
đi thêm một chặng xa hơn. Hai giấc mơ của ông xác nhận điều này. Trong
giấc mơ thứ nhất, ông thấy một yogi (hành giả yoga) đang thiền định trong
tư thế hoa sen. Jung nhận ra vị yogi có gương mặt của chính ông, và ông
tỉnh dậy trong sự hoảng sợ. “Vậy ra ông ta là người đang trầm tư về mình”,
ông nghĩ. “Ông ta có một giấc mơ, mà mình là giấc mơ ấy”. Trong giấc mơ
thứ hai xảy ra khá lâu về sau, ông trải nghiệm cảm giác bản thân như hình
chiếu của một đối tượng bay không rõ là gì, có hình dạng như một cái đèn
lồng ảo thuật kiểu cũ. Ông hiểu những giấc mơ này đang cho thấy vô thức là
thứ tạo ra nhân cách thực nghiệm và Ngã nhận lấy hình dạng con người để
đi vào thực tại ba chiều.
Ở tuổi 82, ông viết:
Rốt cục, những sự kiện duy nhất đáng nói tới trong đời tôi là những lúc thế giới bất diệt đi vào
thế giới phù du này.. Mọi ký ức khác về những chuyến đi, con người và cảnh vật xung quanh đã
trở nên lu mờ bên cạnh những sự kiện bên trong ấy… Những gặp gỡ với thực tại “khác”, những
vật lộn với vô thức đã được khắc vào ký ức không thể phai mờ. Cảnh giới ấy luôn có sự phong
phú vô cùng, mọi thứ khác so với nó đều mất đi tầm quan trọng. (Tự truyện, trang 18)
Những chủ đề chính choán lấy tâm trí của Jung đến tận cuối cuộc đời là
sự bí ẩn của các cặp đối lập, sự phân chia, sự hợp nhất, sự siêu việt của
chúng, và ý nghĩa vũ trụ của tâm thức con người. Ông ghi lại những suy
ngẫm của mình trong ba cuốn sách khó và đầy thách thức: Aion (1951), Câu
trả lời cho Job (1952) và Mysterium Coniunctionis (1955-1956)
. Câu trả
lời cho Job, dễ đọc nhất trong ba cuốn, đã đưa ông vào mâu thuẫn với các
nhà thần học, bởi trong đó ông lên án Thượng đế vì đã để nhân loại mang
gánh nặng trách nhiệm cho tất cả những điều xấu trên thế gian, trong khi
miễn cho bản thân ngài khỏi mọi tội lỗi. Theo Jung, sự thiếu tự giác từ phía
Thượng đế chỉ có thể được sửa chữa bởi ý thức của con người, và điều này
