đang mở rộng diễn ngôn về lịch sử nghệ thuật, hơn là thay thế những
đường lối khác của việc suy tư về nghệ thuật.
Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một vấn đề. Chúng ta nghĩ như thế nào về
mỹ học? Đây là một đề xuất mà tôi đã quay lại vài lần trong cuốn sách này,
và theo tôi, nó là một trong những chủ điểm của lịch sử nghệ thuật. Không
có nó, nghệ thuật chỉ trở thành một tảng đá lót đường khác hoặc một cổng
ngõ khác để đi vào quá khứ, một phương tiện thị giác qua đó chúng ta thăm
dò những hoàn cảnh xã hội, chính trị, tâm lí, hoặc kí hiệu học về quá khứ
(thật ra là về hiện tại). Nhưng chúng ta sẽ có nguy cơ khi đổ chậu nước tắm
lại hắt cả đứa bé nếu, với tư cách là những người viết lịch sử nghệ thuật,
chúng ta gắng sức phủ nhận sự hiện hữu của một phạm trù mỹ học và phủ
nhận sự kiện rằng đối với nhiều người, có một thứ như là nghệ thuật vĩ đại -
bất kể cái đó được định nghĩa ra sao.
Vậy chúng ta muốn nói gì qua mỹ học? Chúng ta đã thảo luận vấn đề
trong những hạn từ khá trừu tượng của Kant. Nhưng định nghĩa của một
người bình thường, không có kiến thức chuyên môn có thể bao gồm một sự
nhìn nhận nào đó về sự hiện hữu của cái đẹp trong nghệ thuật. Song song
với điều này, chúng ta có thể nhìn nhận những phán đoán để xác định sự dị
biệt về phẩm chất giữa những nghệ sĩ khác nhau và tác phẩm của họ. Ngoài
ra, có lẽ chúng ta cũng muốn bao gồm ý niệm rằng việc thưởng ngoạn nghệ
thuật là một kinh nghiệm đầy lạc thú. Đối với những ai còn ‘mới mẻ’ với
lịch sử nghệ thuật, đây có thể là động cơ hàng đầu cho việc đọc cuốn sách
này. Chúng ta có muốn chấp nhận nghệ thuật là một ý thức hệ khác và mỹ
học chỉ là một phần của ý thức hệ? Tôi nhận thức được trong trường hợp
này sẽ có nhiều lập luận bênh vực. Những bức tranh thuộc trường phái ấn
tượng hoặc những tác phẩm của Picasso hay Van Gogh, được bán với số
tiền khổng lồ - chẳng phải là một thí dụ về nguyên lí khoái lạc của mỹ học
đang vận hành hay sao? Hoặc nó là thành phần trong tiến trình thương mại
của một đẳng cấp xã hội, hệt như những người tham dự cuộc Du hành Lớn
trong Vương quốc Anh thế kỉ 18? Phải chăng những bức tranh bán với số
tiền khổng lồ như thế để rồi treo trong các tầng hầm của công ti như những
