có thể làm là lấy một số nhân vật khác làm hình mẫu cho mình. Mức độ
thẩm mỹ hóa đạo đức của Nietzsche luôn có thể bàn cãi, nhưng một khía
cạnh trong đó nó dường như có hại là ý tưởng cho rằng, giống như các tác
phẩm nghệ thuật hiện nay đòi hỏi phải là bản gốc theo một nghĩa nào đó
hơn là phân biệt được với những tác phẩm khác, những người có một yêu
cầu đạo đức tương tự cũng làm như vậy. Như tôi đã chỉ ra trong Chương 5,
mối quan hệ giữa các tác phẩm nghệ thuật, trong bất cứ trường hợp nào
trong nền văn hóa của chúng ta, là hoàn toàn khác với mối quan hệ giữa hai
con người. Nietzsche dường như nghĩ rằng một bộ sưu tập những người
cực kỳ giống nhau sẽ là nhàm chán và vô dụng giống như một bộ sưu tập
những tác phẩm nghệ thuật cực kỳ giống nhau. Nếu bạn chấp nhận một
quan điểm về thế giới bằng nhãn quan của Thượng đế, là điều mà đôi khi
Nietzsche thích làm, kết quả có lẽ là bạn sẽ chán ngắt với ‘con ngươi đại
chúng’; và nếu tất cả người ta đều hầu như giống nhau thì bất cứ ai có lẽ
cũng thấy mệt mỏi - và đến một điểm nào đó cũng có thể xảy ra là mọi
người, được nuôi dưỡng sự đồng nhất về quan điểm, cũng trở nên hoàn
toàn tẻ nhạt. Nhưng người ta không cần phải từ đó đi đến đòi hỏi cực đoan
rằng mọi người đều có lý lịch trích ngang ở cấp độ ưu tú nhất. Theo định
nghĩa, sự vĩ đại là một phẩm chất hiếm hoi. Điều đó không có nghĩa là hầu
hết mọi người phải bị xem thường hoặc coi như có thể loại trừ vì không sở
hữu hoặc khao khát phẩm chất ấy.
Một lý do khiến Nietzsche rất vất vả để là một người không cải đạo, là
trong khi thúc giục chúng ta trở thành chính mình, ông không ràng buộc
mình với bất kỳ lý tưởng nào cần phải được khám phá và bảo vệ. Tuy
nhiên, các lời lẽ mà ông dùng để ca ngợi - những lời lẽ ông cố giữ cho
thuần túy nghi thức - là những gì cho phép chúng ta chọn ra một số cá nhân
nào đó thể hiện các tính chất mà những lời lẽ đó gọi tên. ‘Tự chế ngự’,
chẳng hạn, là một thuật ngữ khá ‘dày’: chúng ta có thể nói rằng Goethe đã
vượt qua chính mình vì ta biết rằng nếu không có những quan tâm, ông có
thể dễ dàng có được không nhiều hơn tổng các bộ phận của mình, và dần
dần sẽ mất đi điều gây ấn tượng ngay cả trong những bộ phận riêng lẻ đó;
