trung niên và trẻ) thì khăng khăng cho là cái lão Phan Lãng tài giỏi, chính
trực ở đâu không biết, chỉ thấy vừa có một quyết định dại dột không thể
tưởng tượng nổi. Thử hỏi, có ai được cấp trên hàm ơn, được cấp trên buộc
phải trả ơn, chẳng mất một xu chạy chọt nào, được mời lên ngồi cái ghế cao
sang nhiều bổng lộc, mà lại từ chối như vậy không?!
Miệng thế gian như làn sóng biển, tôi chỉ tự nhủ: chức tước gì cũng
không quan trọng, mình cứ sống cho đúng mình. Khi tôi thôi không làm
quản lý nữa, vẫn không cảm thấy hụt hẫng, không bị anh em trong cơ quan
xa lánh. Nhiều người bảo thẳng với Chánh thanh tra Bộ xuống thị sát tình
hình sau khi tôi rút khỏi cương vị lãng đạo: Chúng tôi thật tiếc! Ông ấy dẫu
vụng trong chạy chọt cải thiện đời sống cho anh em, nhưng còn dễ sống
hơn ông thủ trưởng tháo vát, có cái tính lươn lẹo, trí trá ăn người. Các cô
cậu trẻ thì nói: Còn gì sướng bằng có được một ông thầy nghiêm túc, chỉ
lĩnh đúng số tiền hướng dẫn đề tài mà mình được hưởng, không đòi hỏi trò
phải chi thêm phong bao quà cáp. Có ông bạn học cùng trường thời phổ
thông, nay là Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian thành phố lại bảo: Phan Lãng
ạ, đặt cậu vào cái chức gián quan, tức quan chuyên can ngăn vua để có lợi
cho dân, cho nước hẳn thích hợp hơn đấy. Nhưng thời nay làm gì có gián
quan…
Có ai đó đã nói, tin đồn giống như một vò nước đục, chính lời giải
thích như càng khuấy đục thêm, để yên lặng nó sẽ tự lắng xuống. Từ dạo
ấy, thường ngày đến Viện tôi vẫn chỉ lặng lẽ với công việc của một nghiên
cứu viên cao cấp.
***
Tỉnh Q là một tỉnh miền núi đang có tiếng là tốc độ xóa đói giảm
nghèo nhanh so với nhiều tỉnh miền núi khác trong cả nước. Huyện P tiếp
giáp thị xã, đang dẫn đầu toàn tỉnh về lĩnh vực đổi mới văn hóa, giáo dục.
Tôi mới đến đây đã biết ngay điều ấy, qua tivi, báo chí đã đành, cứ nhìn
những pa-nô, khẩu hiệu, cờ quạt trưng đầy đường, trên nóc nhà, bên ngoài
