128
BỘ SÁCH KỂ CHUYỆN DANH NHÂN VIỆT NAM
cột cờ thành Vinh. Rồi rạng sáng ngày 1/5/1930, “Tại thành phố Vinh
- Bến Thủy, 1.200 nông dân các làng Yên Dũng, Lộc Đa, Đức Thịnh
(Hưng Nguyên), An Mậu, Đức Lộc, Song Lộc (Nghi Lộc) siết chặt hàng
ngũ dưới sự lãnh đạo của các đảng viên cộng sản theo đường từ Cửa
Hội - Vinh kéo vào thành phố, phối hợp với công nhân các nhà máy
biểu tình đưa yêu sách lên công sứ Nghệ An, đòi ngày làm 8 giờ, tăng
tiền lương, giảm sưu, giảm thuế. Nhận được tin đó, Phạm Hữu Văn,
tri phủ Hưng Nguyên liền đưa lính đến chận đoàn biểu tình ở Quán
Lau. Đoàn biểu tình vẫn tiến được vào thành phố, nhưng khi đến cổng
nhà máy Trường Thi thì tất cả công nhân bị lính vây hãm trong nhà
máy. Đoàn biểu tình lại theo đường số 1 kéo xuống các nhà máy ở Bến
Thủy. Công sứ Pháp huy động mười ô tô chở đầy lính khố xanh đến
đàn áp. Mặc dù vậy, hàng ngũ đoàn biểu tình vẫn siết chặt thêm và
hát vang bài Quốc tế ca.
Đoàn biểu tình ngày một đông, khí thế cuộn dâng như thác đổ. Giặc
Pháp xua lính xuống ngã ba Bến Thủy, lập thành hàng rào trước cổng các
nhà máy, nhưng công nhân vẫn tràn ra... Tên giám binh Pháp hô lính bắn,
song mũi súng của lính lại chĩa thẳng lên trời. Bọn chỉ huy và chủ nhà
máy diêm nổ súng làm sáu người chết và mười người bị thương, trong
đó có đồng chí Nguyễn Đôn Nhãn, một đảng viên cộng sản, người đã
Đội tự vệ đỏ của
phong trào Xô Viết
Nghệ Tĩnh
