144
BỘ SÁCH KỂ CHUYỆN DANH NHÂN VIỆT NAM
của Việt Nam Thanh niên Cách mạng đồng chí Hội - họp từ ngày 1
đến ngày 9/5/1930. Sau khi bế mạc đại hội, các đại biểu Kỳ bộ Nam
kỳ cùng những người cộng sản trung kiên khác thành lập “Hội trù bị
tổ chức Đảng Cộng sản”.
Tháng 7/1929, Châu Văn Liêm về đến Sài Gòn, anh thay mặt Kỳ bộ
Nam kỳ tìm gặp Bàng Thống - đại diện của Đông Dương Cộng sản Đảng
đang hoạt động tại đây để thống nhất hành động. Nhưng bấy giờ Thống
đã tha hóa, từ bỏ cách mạng nên mọi việc không thành công. Lúc này,
ở Trung Kỳ, những phần tử giác ngộ lý tưởng cộng sản trong Đảng Tân
Việt cũng đã thành lập Đông Dương Cộng sản Liên đoàn.
Cùng lúc, ở Nam kỳ, thực dân Pháp đã bủa lưới vây bắt hàng loạt
những nhân vật cốt cán như Nguyễn Kim Cương, Nguyễn Văn Phát,
Nguyễn Trung Nguyệt, Tôn Đức Thắng, Phạm Văn Đồng... Châu Văn
Liêm trở thành người chủ chốt của Kỳ bộ. Anh quyết định lựa chọn
những phần tử ưu tú nhất để thành lập An Nam Cộng sản Đảng. Sự
kiện quan trọng này được đánh dấu bằng hội nghị khoảng ba mươi đại
biểu vào trung tuần tháng 8/1929, tại khách sạn Phong cảnh khách lầu,
phòng 1, lầu 2 góc đường Bonard- Philippini
(1)
dưới sự chủ trì của Châu
Văn Liêm.
Một thực tế của lịch sử đã cho thấy, bấy giờ các Đảng Cộng sản khắp
ba kỳ đang công kích lẫn nhau để tranh giành ảnh hưởng trong quần
chúng. “Với tình cảm cách mạng và trách nhiệm, đồng chí Lương (Hồ
Tùng Mậu), Việt (Châu Văn Liêm) gửi thư cho Đông Dương Cộng sản
Đảng, tha thiết kêu gọi thống nhất tổ chức Đảng: “Các đồng chí và
chúng tôi ở đây, chúng ta đều tận tụy hiến thân cho cách mệnh. Vậy
nên, chúng ta phải hy sinh tất cả vì lợi ích cách mệnh. Nếu chúng ta
không chú ý thành lập ngay một Đảng Cộng sản thống nhất, thì sợ
rằng chúng ta sẽ chia thành hai nhóm riêng biệt, nhóm ở Bắc và nhóm
(1)
Khách sạn Phong cảnh khách lầu, sau đó đổi tên Bồng Lai, nay nằm ở góc đường Lê Lợi -
Nguyễn Trung Trực. Sau ngày giải phóng 30/4/1975, một phần tầng trệt, một phần tầng 1 của
tòa nhà được sử dụng làm nhà hàng, phần còn lại được sử dụng làm nhà tập thể của Công
ty Ăn uống thành phố. Đã được Bộ Văn hóa Thông tin ký quyết định số 1288 - VH/QĐ ngày
16/11/1988 công nhận di tích lịch sử.
