163
TẬP 6: DANH NHÂN CÁCH MẠNG VIỆT NAM
đào tạo nhân tài và gây ảnh hưởng dần dần trong quần chúng, chờ thời
điểm thuận lợi mà hành động quyết liệt...
Tiếp thu ý kiến chỉ đạo của cụ Phan, ông đã nhanh chóng thành lập
một hội lấy tên là “Quốc học dục tài”. Để hội hoạt động công khai và
thu hút được cổ đông, ông đã chọn ông Nguyễn Hữu Lan - một công
chức ở sở Bưu điện Hải Phòng làm Hội trưởng. Nhưng khi lá đơn xin
thành lập hội gửi lên Thống đốc Bắc kỳ không những bị bác mà ngay
cả ông Lan cũng bị đổi lên tận Tuyên Quang! Như vậy kế hoạch lập hội
“Quốc học dục tài” đã bị thực dân bóp chết ngay từ trong trứng nước.
Không nản chí, Nguyễn Khắc Nhu quyết tâm lập một tổ chức bí mật có
tên “Việt Nam dân quốc” với mục đích đánh Pháp bằng lực lượng võ
trang. Và như ta đã biết, sau đó Việt Nam dân quốc đã tự nguyện gia
nhập vào VNQD đảng.
Sự việc này diễn ra vào đầu năm 1928 đã làm cho VNQD đảng lớn
mạnh lên và có những thay đổi lớn trong đảng. Nếu VNQD đảng với
nhóm Nam Đồng Thư Xã mà nồng cốt bao gồm những nhà văn, nhà báo,
tư sản thành thị chủ yếu đấu tranh công khai trên báo chí, nghị trường
thì việc gia nhập của Việt Nam Dân Quốc đã làm VNQD đảng nghiêng
hẳn về phía khởi nghĩa vũ trang và thu hút thêm đông đảo những người
chân lấm tay bùn ở nông thôn v.v...
Cuối năm 1929 nhận thấy bản điều lệ đầu tiên của đảng còn sơ sài,
Nguyễn Khắc Nhu thay mặt Tổng bộ VNQD đảng dự thảo một bản
chương trình điều lệ lần thứ hai, trong đó có cả kế hoạch kiến thiết quốc
gia sau khi giành độc lập. Bản dự thảo này được Trung ương thông qua
và gửi xuống tận chi bộ thảo luận để có một quyết định cuối cùng.
Công việc này đang tiến hành thì có một bước ngoặt lớn trong hoạt
động của VNQD đảng.
Trong công cuộc khai thác nguyên liệu ở Đông Dương, thực dân Pháp
rất chú trọng đến nguồn lợi từ cây cao su. Sau khi đánh chiếm Việt Nam,
năm 1877 lần đầu tiên một người Pháp là Pierre đã đem hạt giống cao
su từ Singapore về, lập vườn ươm tại vườn Bách thảo (Sài Gòn) để trồng
thử nghiệm nhưng không thành công. Đến năm 1879, Toàn quyền Paul
