21
TẬP 6: DANH NHÂN CÁCH MẠNG VIỆT NAM
đã bắn chết 27 tay súng thiện chiến đang bảo vệ Bạch Xỉ, 3 dân làng
rồi bắt một chánh vệ, một phó vệ cùng 60 nghĩa quân và một số đông
thường dân. Lúc chúng xộc vào chỗ nấp thì Bạch Xỉ đang sốt rét li bì,
nằm bên nồi khoai lang bốc khói nghi ngút!
Bắt được ông, chúng lập tức khiêng về giam ở nhà lao Vinh. Biết
được uy tín của ông trong quần chúng nên giặc càng ra sức mua chuộc.
Chúng sai Tổng đốc An Tĩnh là Hồ Lệ - vốn là bạn từng xướng họa thơ
văn với ông đến thuyết phục. Nhưng mọi lời lẽ đường mật đều không
lọt vào tai người yêu nước. Bất lực trước bản lĩnh của ông, Lệ mỉa mai
bằng một câu đối:
- Thương người răng trắng gặp hồi đen!
Vế đối quả là độc ác, từng chữ trắng - đen trong câu đã đối với nhau
chan chát. Đang bệnh, nghe vậy, Bạch Xỉ chồm người dậy, ông mắng
ngay cũng bằng một vế đối:
- Đau kẻ lòng son ôm máu đỏ.
Biết khí phách ấy, Lệ tẽn tò cút mất! Ít lâu sau, giặc bí mật thủ tiêu
Bạch Xỉ. Tỏ lòng thương tiếc chủ tướng từng xông ra trước hòn tên mũi
đạn “Anh hùng gặp hội quyết ra tay”, một phụ tá thân tín là Nguyễn Ngọc
Hiền đã đứng ra tập hợp nghĩa quân để tiếp tục kháng chiến...
