22
BỘ SÁCH KỂ CHUYỆN DANH NHÂN VIỆT NAM
PHẠM VĂN TRÁNG,
NGUYỄN KHẮC CẦN
Những tiếng bom thức tỉnh hồn nước
Ngày 19/6/1924 tại khách sạn
Victoria ở phía bắc thành phố Sa Diện
(Quảng Châu - Trung Quốc), anh
hùng Phạm Hồng Thái đã thực hiện
cuộc mưu sát mưu sát tên Toàn quyền
Dương Merlin. Dù không thành công,
nhưng tiếng bom vang dội ấy có ý
nghĩa tích cực cổ động hàng triệu con
dân nước Việt đang bị áp bức tin tưởng
vào cho phong trào cách mạng Việt
Nam. Họ tin tưởng rằng, dù trong đêm
tối, trong giông tố nhưng một khi có
một cánh én nhỏ nhoi xuất hiện, cũng
là lúc mùa xuân đang đến... Hành
động oanh liệt này, trước đó, ngay
trong nước đã có những con người
dũng cảm như Phạm Văn Tráng, Nguyễn Khắc Cần... thực hiện.
Để góp phần tìm hiểu ý nghĩa của sự kiện này, thiết nghĩ chúng ta cần
đọc lại “Phan Bội Châu niên biểu”. Trong đó, giai đoạn năm từ 1910, cụ
Phan cho biết: “Tháng 10 năm Tân Hợi (1911) quân Cách mạng Trung
Hoa đánh chiếm Vũ Xương, được toàn quốc hưởng ứng, nên chưa đầy
ba tháng đã đánh đổ được ngai vàng nhà Mãn Thanh; chính phủ Dân
quốc thành lập ở Nam Kinh. Tôi nghe được tin này vui mừng khôn xiết,
Nguyễn Khắc Cần (1875-1913)
